برآورد ظرفیت برد اکولوژیک اکوسیستمهای جنگلی (مطالعه موردی:جنگل خیرودکنار)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه محیط زیست دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان

2 استاد گروه جنگلداری دانشکده منابعطبیعی دانشگاه تهران

3 دانشیار گروه جنگلداری دانشکده منابعطبیعی دانشگاه تهران

4 w

چکیده

به منظور تعیین امکان برداشت سالانه جنگل، ارایه راهکاری که شاخصهای اکولوژیکی و توان اکوسیستم را مدنظر قرار دهد ضروری و منطقی به نظر میرسد. یکی از مفاهیم اساسی و سودمند در تعیین حدود مجاز تغییرات محیطزیستی جهت حفظ پایداری اکوسیستمها، مفهوم ظرفیتبرد است. بنابراین، بررسی حاضر با بهکار بردن مفهوم ظرفیتبرد به تعیین امکان برداشت سالانه جنگل در بخش گرازبن جنگل خیرود واقع در نوشهر میپردازد. برای این منظور، پس از طبقهبندی رویشگاه به یگانهایی که به لحاظ اکولوژیکی همگن هستند، رویش حجمی توده در هر یگان با استفاده از پلاتهای آماربرداری شده برآورد شد. تحلیلهای آمارینشان داد که هیچگونه تفاوت معنیداری بین میزان رویش یا توان اکولوژیک در یگانهای همگن مختلف وجود ندارد. بنابراین، بهمنظور تعیین یگانهای همگن اکولوژیک حقیقی با توان اکولوژیک متفاوت، یگانهایی که بیشترین تشابه را به لحاظ فاکتورهای تشکیلدهنده داشتند، بهصورت آزمون و خطا با یکدیگر تلفیق و در نهایت یگانهای همگن اکولوژیک حقیقی مشخص شد. بخش گرازبن، از دو یگان همگن اکولوژیک تشکیل شده است که رویشی برابر با 56/6 )یگان با توان بالاتر( و 40/0 )یگان با توان پایینتر( سیلو بر هکتار داشتند که میزان رویش آنها تفاوت معنیداری در سطح 1% خطا با یکدیگر نشان داد. با در نظر گرفتن رویش در یگان همگن با توان اکولوژیک پایینتر بهعنوان حد پایین و رویش در یگان همگن با توان اکولوژیک بالاتر به عنوان حد بالای ظرفیت برد، ظرفیتبرد اکولوژیک این بخش از جنگل برآورد شد. با تلفیق نقشه پارسلهای بخش گرازبن با نقشه یگانهای همگن اکولوژیک حقیقی، امکان برداشت در هر یک از پارسلها محاسبه شد که تحلیلهای آماری تفاوت معنیداری را بین امکان برداشت در پارسلها به روش سنتی و به روش جدید در سطح 1% خطا نشان دادند. این روش، با در نظر گرفتن ناهمگنی اکوسیستم در بخشهای مختلف و تعیین توان بخشهای مختلف اکوسیستم، همچنین با توجه به طبیعت فازی مفهوم ظرفیتبرد برای پوشش دادن به عدم قطعیتهای موجود در برهمکنشهای اکولوژیکی که در نهایت توان اکوسیستم را تعیین میکنند، میتواند جایگزین مناسبی برای روش فعلی تعیین امکان برداشت در جنگلهای شمال به شمار آید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Determining the Ecological Carrying Capacity of Forests Case Study: Kheyroud Forests

نویسندگان [English]

  • ziyaadin badehiyan 1
  • majid makhdoum 2
  • mahmoud zobeire 3
  • mohammadreza marvi 4
1
2
3
4
چکیده [English]

To determine the Annual Allowable Cut (AAC) in agreement with sustainable development, presenting a comprehensive approach which considers the ecological indices, seems quite essential and inevitable. One of the principal and useful concepts for determining the allowable limits for environmental changes is Carrying Capacity (CC) concept, by which maintaining the key elements of the ecosystems. Therefore, present study addresses the determination of the AAC in Gorazbon district of Kheyrud Forest located in the Northern Forests of Iran applying the CC concept. For this purpose first, the site was classified into ecological homogenous units then the amount of increment was estimated for each unit. The analysis showed that there is no difference between the ecological units. Therefore, to find the real homogenous units with different ecological capability, units with the most similarity were integrated and finally the real homogenous units were distinguished. The results showed that Gorazbon district consists of two separated ecological units and in each unit the AAC estimated from the traditional method(4.90) is significantly different from the CC method(5.65 and 4.74) (p<0.01). For the parcels with different capability, we considered both upper and lower limit of CC to cover the heterogeneity. Regarding the comprehensiveness and fuzzy nature of the CC concept in making up the existing deficiencies and uncertainties in estimating the AAC, this method can be a highly practical alternative for determining the AAC in the forest ecosystems with the capability for wood harvesting

کلیدواژه‌ها [English]

  • Annual allowable cut
  • Ecological carrying capacity
  • Kheyrud forest- Gorazbon