2024-03-29T10:18:17Z
https://www.iraneiap.ir/?_action=export&rf=summon&issue=2200
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
طراحی محیطزیستی پارک کوهستانی با تاکید بر توسعه گردشگری طبیعت (نمونه موردی: پارک کوهستانی گلابدره منطقه یک تهران)
سید علی
جوزی
محیا
بهزادی
در این پژوهش تلاش شد تا تمامی عوامل اکولوژیکی، اجتماعی و محیطزیستی و عوامل موثر در گردشگری برای ایجاد یک فضای تفرجی، با توجه به ویژگیهای محیط کوهستانی در نظر گرفته شود. محیط کوهستانی دارای ویژگیهای اکولوژیکی خاص است و این ویژگیها سبب در نظرگیری اصول و قواعد آن محیط میشود. بدون در نظر گرفتن این عوامل و فضاهای مناسب تفرج در منطقه مطالعاتی، امکان استفاده پایدار و طولانیمدت از طبیعت را نمیدهد و سبب میشود در کوتاهمدت بدون وجود برنامهریزی مناسب محیط کوهستان به فضای آلوده تحت تهاجمات شهری تبدیل شود. از اینرو، تحقیق پیش روی سعی در برقراری تعادل و حفاظت محیط طبیعی و استفاده بهینه به منظور تفرج و گردشگری پایدار دارد تا نهتنها پایداری طرح تفرجی بلکه کلیه ارزشهای محیطزیستی گلاب دره در نظر گرفته شود.
رویکرد یکپارچه در سیستم مدیریت محیطزیست، در جستجوی یافتن روشهای مقابله با مشکلات موجود در برنامهریزیهای مدیریت محیطزیستی )همانند مشکلات مربوط به هماهنگی( میباشد و نیز تضمینکننده آن میباشد که مدیریت محیطزیستی در روند اجرایی خود منافع اقتصادی و اجتماعی فراوانی را نیز به بار آورد.
نتیجه این مطالعه نشان داد که ساماندهی سیلاب ها و امحای بهداشتی پسماندها در دره گلاب دره از مهمترین اقدامهایی است که میتواند در جهت رفع نازیبایی ها و بهبود محیط این دره در جهت توسعه هر چه بیشتر کاربری توریسم موثر باشد.
پارک کوهستانی
طراحی منظر
گردشگری بر پایه طبیعتگردی
منطقه گلاب دره
2016
01
01
9
11
https://www.iraneiap.ir/article_12792_0bb177e334782202e6569d27ba29240d.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
تعیین مناطق حساس و آسیبپذیر به چرای دام در جنگل (مطالعه موردی: بخش پاتم جنگل خیرود)
مریم
اقنوم
جهانگیر
فقهی
مجید
مخدوم
بهمن
جباریان امیری
امروزه، با چرای بیش از حد دام از جنگلها روند تخریب آن رو به افزایش گذاشته است و باید با توجه به نقش حیاتی جنگل در حفظ، احیا و مدیریت این موهبت الهی اقدامهایی انجام گیرد .بررسی زیانهای ناشی از چرای دام در جنگلها نشان میدهد که چرای دام در مناطق جنگلی میتواند پایداری اکوسیستم را به خطر اندازد و آثار منفی زیادی را بر اکوسیستم جنگل از جمله خاک، پوشش گیاهی، زادآوری درختان جنگلی ،تنوعزیستی، زمینسیما، حیاتوحش و غیره وارد کند. بنابراین، شناسایی مناطقی که حساسیتپذیری بیشتری به چرای دام نشان میدهند لازم و ضروری به نظر میرسد تا با شناسایی این مناطق و اجرای اقدامهای حفاظتی و بازسازی، بتوان از تخریب بیشتر در این مناطق جلوگیری کرد. هدف از تحقیق حاضر نیز شناسایی مناطق حساس و آسیبپذیر به چرای دام با استفاده از تعیین شدت تخریب ناشی از چرای دام ،ارزیابی احتمال چرای دام و همچنین تعیین آسیبپذیری اکولوژیکی در بخش پاتم جنگل خیرود است. نتایح حاصل از این تحقیق نشان داد که 11 منطقه با حساسیتپذیری متفاوت به چرای دام در بخش پاتم وجود دارد که در میان این مناطق قسمتی از پارسل 191 و 191 بخش پاتم، به عنوان آسیبپذیرترین نقاط به چرای دام شناسایی شدند .
چرای دام
آثار محیطزیستی
مناطق آسیبپذیر
جنگل خیرود
2016
01
01
11
66
https://www.iraneiap.ir/article_12794_563f337cb7c27c6a2b2670cba01aff76.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
برآورد ظرفیت برد اکولوژیک اکوسیستمهای جنگلی (مطالعه موردی:جنگل خیرودکنار)
ضیاءالدین
بادهیان
مجید
مخدوم
محمود
زبیری
محمدرضا
مروی مهاجر
به منظور تعیین امکان برداشت سالانه جنگل، ارایه راهکاری که شاخصهای اکولوژیکی و توان اکوسیستم را مدنظر قرار دهد ضروری و منطقی به نظر میرسد. یکی از مفاهیم اساسی و سودمند در تعیین حدود مجاز تغییرات محیطزیستی جهت حفظ پایداری اکوسیستمها، مفهوم ظرفیتبرد است. بنابراین، بررسی حاضر با بهکار بردن مفهوم ظرفیتبرد به تعیین امکان برداشت سالانه جنگل در بخش گرازبن جنگل خیرود واقع در نوشهر میپردازد. برای این منظور، پس از طبقهبندی رویشگاه به یگانهایی که به لحاظ اکولوژیکی همگن هستند، رویش حجمی توده در هر یگان با استفاده از پلاتهای آماربرداری شده برآورد شد. تحلیلهای آمارینشان داد که هیچگونه تفاوت معنیداری بین میزان رویش یا توان اکولوژیک در یگانهای همگن مختلف وجود ندارد. بنابراین، بهمنظور تعیین یگانهای همگن اکولوژیک حقیقی با توان اکولوژیک متفاوت، یگانهایی که بیشترین تشابه را به لحاظ فاکتورهای تشکیلدهنده داشتند، بهصورت آزمون و خطا با یکدیگر تلفیق و در نهایت یگانهای همگن اکولوژیک حقیقی مشخص شد. بخش گرازبن، از دو یگان همگن اکولوژیک تشکیل شده است که رویشی برابر با 56/6 )یگان با توان بالاتر( و 40/0 )یگان با توان پایینتر( سیلو بر هکتار داشتند که میزان رویش آنها تفاوت معنیداری در سطح 1% خطا با یکدیگر نشان داد. با در نظر گرفتن رویش در یگان همگن با توان اکولوژیک پایینتر بهعنوان حد پایین و رویش در یگان همگن با توان اکولوژیک بالاتر به عنوان حد بالای ظرفیت برد، ظرفیتبرد اکولوژیک این بخش از جنگل برآورد شد. با تلفیق نقشه پارسلهای بخش گرازبن با نقشه یگانهای همگن اکولوژیک حقیقی، امکان برداشت در هر یک از پارسلها محاسبه شد که تحلیلهای آماری تفاوت معنیداری را بین امکان برداشت در پارسلها به روش سنتی و به روش جدید در سطح 1% خطا نشان دادند. این روش، با در نظر گرفتن ناهمگنی اکوسیستم در بخشهای مختلف و تعیین توان بخشهای مختلف اکوسیستم، همچنین با توجه به طبیعت فازی مفهوم ظرفیتبرد برای پوشش دادن به عدم قطعیتهای موجود در برهمکنشهای اکولوژیکی که در نهایت توان اکوسیستم را تعیین میکنند، میتواند جایگزین مناسبی برای روش فعلی تعیین امکان برداشت در جنگلهای شمال به شمار آید.
امکان برداشت سالانه جنگل
ظرفیت برد اکولوژیک
یگانهای همگن اکولوژیک
جنگل خیرودکنار
2016
01
01
72
96
https://www.iraneiap.ir/article_12795_d11bddcf9ad930f074236559b0ff9b78.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
کاربرد روشهای تصمیمگیری چند شاخصه در تجزیه و تحلیل مخاطرات محیطزیستی مناطق حفاظت شده (مطالعه موردی: منطقه حله بوشهر)
سید علی
جوزی
محسن
شفیعی
این مطالعه، بهمنظور تجزیه و تحلیل مخاطرات محیطزیستی منطقه حله بوشهر انجام گرفت. بددین منظدور ، ابتددا بدا توجده بده بازدیددها میدانی، مصاحبه با بومیان منطقه و بررسی ویژگیها محیطزیست منطقه، ریسکها موجود در منطقه شناسایی شد. سپس، ریسکهدا شناسایی شده با استفاده از تکنیک دلفی و تکمیل پرسشنامهها مربوط به آن غربالگر شدند. در نهایدت ، 20 عامدل ریسد ک در دو گدروه حوادث طبیعی و ریسکها محیطزیستی، مشخص شد. در مرحله بعد ، جهت تجزیه و تحلیل و اولویتبند ریسکها شناسایی شدده ، از روش TOPSIS و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) که از جمله روشها تصدمی گیدر چندد شاخصده (MADM) مدی باشدند ، استفاده شد. در این بررسی، عوامل ریسک با استفاده از سه شاخص شدت اثر، احتمال وقوع و حساسیت محیطپذیرنده تجزیه و تحلیل شدند. در روش TOPSIS، وزن شاخصها با تکنیک آنتروپی به دست آمد. سپس، جهت اولویتبند نهایی ریسکها از روش میدانگین رتبده هدا )تلفیق TOPSIS و AHP( استفاده شد. با توجه به این که احداث سد رییسعلی دلوار در بالادست منطقه مورد مطالعده موجدب تهدیدد تالاب میشود، بنابراین براساس نتایج روش میانگین رتبهها بهعنوان مهمترین عامل ریسک با امتیاز 1 در اولویدت اول قدرار گرفدت . شدکار غیرمجاز پرندگان، استفاده بی رویه از کود و سموم شیمیایی، احداث جاده مرز از داخل مناطق امن و حساس تالاب با امتیدا ز 0 در اولویدت دوم و آتش سوز جنگل با امتیاز 5 در اولویت سوم جا میگیرند کده نشدان دهندده اهمیدت بدالا ریسدک هدا انسدانی در مقایسده بدا ریسکها طبیعی میباشند. از جمله راهکارها مدیریتی جهت کنترل ریسکها منطقه میتوان به استفاده از سیست ها آبیار مدرن و به کار بردن روشها بیولوژیکی دفع آفات اشاره نمود.
ریسک
ارزیابی ریسک محیطزیستی
تصمی گیر چند شاخصه
روش TOPSIS
روش AHP
منطقه حفاظت شده حله بوشهر
2016
01
01
14
97
https://www.iraneiap.ir/article_12796_b74636a431264b39d49cd587cfb6eef6.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
رتبه بندی مناطق حفاظت شده از لحاظ قابلیت اکوتوریسم با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی
فریدا
ایرجی
محمود رضا
همامی
توسعه موفق توریسم در مناطق طبیعی، نیازمند یک سیستم ارزیابی توان اکوتوریسم در مناطق حفاظت شده است. در این مطالعه، تعدادی از مناطق تحت حفاظت سازمان حفاظت محیطزیست از نظر توان اکوتوریسم با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی ارزیابی شدند. مهمترین معیارهای موثر بر اکوتوریسم در مناطق حفاظت شده، تعیین شد و یک ساختار سلسله مراتبی با توجه به این معیارها طراحی شد. نظر کارشناسان محیط طبیعی از طریق پرسشنامهای شامل ماتریس مقایسات زوجی اخذ و بر اساس آن وزن هر معیار تعیین شد. سپس، رتبه هر یک از مناطق تحت حفاظت مورد مطالعه نیز با توجه به معیارهای ساختار سلسله مراتبی تعیین شد .سیستم ارزیابی توسعه یافته در این مطالعه میتواند بهعنوان یک بانک اطلاعاتی برای توریستها، مسوولین حفاظت محیطزیست، مدیران و برنامهریزان اکوتوریسم مفید واقع
شود. این سیستم ارزیابی همچنین زمینه استفاده از نظر توریستها و کارشناسان محیط طبیعی را برای رتبهبندی مناطق حفاظت شده از نظر توان اکوتوریست فراهم میآورد.
اکوتوریسم
ارزیابی
فرایند تحلیل سلسله مراتبی
مناطق حفاظت شده
2016
01
01
13
66
https://www.iraneiap.ir/article_12797_ef64833c0623187a487c4739e078e7f6.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
ارزیابی آثار عملیات چوبکشی به توده باقیمانده در جنگلهای کمتر دست خورده (مطالعه موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود)
زهرا
قربانی
مقداد
جورغلامی
صدمه به درختان باقیمانده، پیامد فعالیتهای بهرهبرداری و چوبکشی در تودههای جنگلی و ممکن است شامل خراش و شکستگی ریشه، زخمی شدن تنه و شکستن شاخهها و تاج باشد. هدف این تحقیق ارزیابی آثار محیطزیستی سیستم چوبکشی زمینی بر روی زادآوری و تجدید حیات جنگل و توده باقیمانده در جنگلهای کمتر دست خورده است. این تحقیق در بخش گرازبن جنگل خیرود به منظور بررسی جهت تعیین میزان صدمه وارده به زادآوری و توده باقیمانده به صورت برداشت صد در صد خسارتها در محدوده مسیرهای چوبکشی سه پارسل انجام شد. نتایج حاصل از صدمه به زادآوریها نشان داد که بالاترین درصد خسارت مربوط به گروههای رویشی شل و خال و بیشترین نوع صدمه از نوع شکسته و ریشهکن شدن و زخمیشدن میباشد. بالاترین درصد درختان صدمه دیده در طبقه قطری 04-24 و 04-04 سانتیمتر قرار دارند و بیشترین درصد زخمها سطحی هستند. همچنین، 04% از زخمها در تمام گونهها دارای اندازهای کمتر از 044 سانتیمتر مربع بوده و بیش از 34 % زخمها در یک متر اول تنه و بر روی ریشه و امتداد ریشهها قرار دارند. بیشترین تعداد درختان صدمه دیده در فاصله کمتر از یک متر از مسیر چوبکشی قرار دارند .موقعیت درختان نسبت به مسیر چوبکشی دارای تاثیر قابل توجه بر ارتفاع و تعداد زخم تنه است. بنابراین، باید تلاش برای کاهش صدمه به توده باقیمانده بر روی درختان مجاور مسیر چوبکشی و ارتفاع یک متر اول تنه که دارای بیشترین احتمال صدمه دیدگی بود است، متمرکز شود.
ارزیابی آثار محیطزیستی
زادآوری و توده باقیمانده
صدمه بهرهبرداری
زخم
مسیر چوبکشی
بخش گرازبن
2016
01
01
69
72
https://www.iraneiap.ir/article_12798_e09077544fcf38ab5362d193688aaa57.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
رویکردی نوین در تلفیق سیستمهای تصمیمگیری چند معیاره و خوشهبندی خاکستری به منظور بهینه سازی مکانی ایستگاههای محیطبانی (مطالعه موردی: پناهگاه حیاتوحش نایبندان)
هادی
پاک طینت مهدی
رحیم علی
عباسپور
غدیر
عشورنژاد
میترا سادات
اسماعیل زاده حسینی
فاطمه
هوشمند
در دهههای اخیر، دانش زیستشناسی حفاظت بسیار مورد توجه متخصصان و صاحب نظران محیطزیست قرار گرفته است که هدف اصلی آن حفظ ارزشهای تنوعزیستی میباشد. یکی از استراتژیهای تعیین شده جهت مدیریت محیطزیست، ایجاد امکانات زیربنایی حفاظت فیزیکی منطقه میباشد. حفاظت از اکوسیستمهای خشک مانند پناهگاه حیاتوحش نایبندان که قابلیت دستیابی به شرایط طبیعی حداقل را دارد و به عنوان یکی از مهمترین زیستگاههای یوزپلنگ آسیایی، معرفی شده است باید در اولویتهای حفاظتی قرار گیرد. هدف از انجام این تحقیق، پهنهبندی و مکانیابی ایستگاه محیطبانی با استفاده از سیستمهای تصمیمگیری چند معیاره در پناهگاه حیاتوحش نایبندان یزد میباشد. به همین منظور، ابتدا معیارها و شاخصهای مؤثر به روش دلفی شناسایی و سپس ساختار داخلی معیارها و شاخصها به کمک تکنیک دیمتل مشخص شد. در مرحله بعد، با استفاده از تکنیک تحلیل شبکهای شاخصها وزندهی و در نهایت با استفاده از تکنیک خوشهبندی خاکستری شاخصها با هم تلفیق و منطقه در پنج کلاس طبقهبندی شد. کلاس یک نشانگر بهترین مناطق برای احداث ایستگاه محیطبانی است. در گام آخر، با هدف تعیین محل دقیق ایستگاه، آنالیز سه بعدی و تصاویر ماهوارهای منطقه مورد استفاده گرفت و مکان دقیق ایستگاه محیطبانی مشخص شد. نتایج این پژوهش نشان داد که از بین معیارهای فنی و اقتصادی- اجتماعی به ترتیب دو معیار فاصله از نقطه ثقل و فاصله از خطوط ارتباطی از مهمترین معیارهای مؤثر بر مکانیابی ایستگاه محیطبانی می باشند .یافتههای این تحقیق نشاندهنده کارامدی استفاده از ترکیب سیستمهای تصمیمگیری چند معیاره همراه با توابع خاکستری در تصمیمگیریهای مکانی میباشد.
ایستگاه محیطبانی
فرایند تحلیل شبکهای
دیمتل
آنالیز خوشهبندی خاکستری
2016
01
01
41
79
https://www.iraneiap.ir/article_12799_518fba4f56ec1d3ba009307ad43946e0.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
ارزیابی ریسک محیطزیستی تالابها با استفاده از روشهای TOPSIS و EFMEA (مطالعه موردی : تالاب بینالمللی گاوخونی)
رقیه
مکوندی
سجاد
آستانی
بهاره
لرستانی
تالاب گاوخونی یکی از ارزشمندترین تالابهای کشور است که با ویژگیهای زیستگاهی منحصر به فرد در 23 ژوین 1301در فهرست تالابهای بینالمللی کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است. مطالعه حاضر، با هدف شناسایی و تجزیه و تحلیل ریسکهای تهدیدکننده تالاب گاوخونی در سال 1331 به انجام رسید. محدوده مطالعاتی، در انتهاییترین قسمت حوضه آبریز زایندهرود واقع در زیر حوضه گاوخونی و در 107 کیلومتری جنوب شرقی شهر اصفهان قرار دارد. پس از شناسایی ریسکها، تجزیه و تحلیل و رتبهبندی آنها با استفاده از روش TOPSIS صورت پذیرفت. جهت تعیین نمره احتمال ریسک از روش AHP و برای تعیین نمره سایر شاخصها از روشهای موجود در ارزیابی ریسک به خصوص روش EFMEA استفاده شد. نتایج نشان داد که ریسکهای خشکسالی و کم شدن آب تالاب و احداث سد زایندهرود در رتبههای اول و دوم قرار دارند. پس از تعیین عدد اولویت ریسک با روش TOPSIS، درجه مخاطرهپذیری ریسکها تعیین شد که اولویتهای مدیریتی جهت کنترل ریسکها را نشان میدهد. مزیتTOPSIS در ارزیابی ریسکهای محیط زیستی، رتبهبندی ریسکها با استفاده از معیارهای متفاوت است. با استفاده از این روش در ارزیابی ریسکهای محیطزیستی میتوان بینهایت ریسک را بر اساس بینهایت شاخص رتبهبندی کرد. دقت بالا و توانایی استفاده از نرمافزارهای صفحهگسترده از دیگر مزایای این روش هستند
ارزیابی ریسک محیطزیستی
تالاب گاوخونی
استان اصفهان
AHP
TOPSIS
EFMEA
2016
01
01
35
58
https://www.iraneiap.ir/article_12801_cfd006811df229662d05f92b5369af62.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
ارزیابی تناسب اراضی برای کاربری توریسم با استفاده از GIS (مطالعه موردی: منطقه تنگ سولک بهمیی، کهگیلویه و بویراحمد)
هدی
ضیایی نژاد
حمیدرضا
پورخباز
فروزان
فرخیان
اکوتوریسم، سفری مسوولانه و بازدید از مناطق طبیعی به منظور برخورداری و احترام به طبیعت با هرگونه ویژگی تاریخی و یا فرهنگی جدید مرتبط به آن میباشد؛ به طوری که به حفظ منطقه کمک کرده، کمترین تأثیر منفی را داشته و از لحاظ اجتماعی- اقتصادی، برای ساکنان منطقه سودآور است. این مطالعه با هدف شناسایی توان اکولوژیکی تنگ سولک با مساحتی بالغ بر2322 هکتار برای کاربری اکوتوریسم، به روش تجزیه و تحلیل سیستمی )منطق بولین( و براساس مدل اکولوژیکی توریسم مخدوم انجام شده است. برای انجام این تحقیق، ابتدا منابع محیطزیستی منطقه شناسایی شد، سپس با تلفیق و رویهمگذاری لایههای اطلاعاتی در محیط GIS و براساس مدل اکولوژیکی کاربری تفرج گسترده و متمرکز مخدوم، مناطق مستعد برای انواع اکوتوریسم مشخص شد. نتایج نشان میدهد: 85/133 هکتار از منطقه مناسب برای تفرج متمرکز طبقه 2 و 51/058 هکتار مناسب برای تفرج گسترده طبقه 2 تشخیص داده شده است.
اکوتوریسم
ارزیابی توان اکولوژیک
تفرج گسترده
تفرج متمرکز
منطق بولین
2016
01
01
33
118
https://www.iraneiap.ir/article_12803_e139c85e28ec50eccca23a438aea1a03.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
بررسی و تعیین ترسیب کربن آلی در سه نوع خاک و با سه نوع پوشش گیاهی در قسمتی از اراضی استانهای قزوین و زنجان*
منوچهر
زرینکفش
علی محمد
صباغی
زیبا
نعلبندی قرهقیه
در این بررسی خاکهای سه منطقه مورد مطالعه قرار گرفته است. منطقه اول به ناحیه قارپوزآباد قزوین مربوط میگردد. خاکهای متعلق در این منطقه فوق العاده شور میباشند. گیاهان بومی از گونههای مشخص کننده خاکهای شور تشکیل یافته است.
مقدار ترسیب کربن در عمق 30-0 سانتیمتری 273 تن و در عمق 100-0 سانتیمتری برابر 184 تن در هکتار اندازهگیری شده است.
منطقه دوم مربوط میگردد به خاکهای گچی با گیاه معرف خاکهای گچی طارم مقدار ترسیب کربن در عمق 30-0 سانتیمتری 1303 تن و در عمق 100-0 سانتیمتری برابر 320 تن در هکتار تعیین شده است. بالاخره منطقه سوم در استان زنجان روی خاکهای آهکی زیر پوشش جو قرار گرفته است. مقدار ترسیب در عمق 30-0 سانتیمتری 220 تن و در عمق 100-0 سانتیمتری 402 تن در هکتار اندازهگیری شده است. پراکنش کربن آلی در خاکهای مناطق مورد مطالعه به صورت نقشههای GIS ترسیم شده است.
ترسیب
کربن آلی
GIS
گونههای گیاهی
رس
کلرات
هدایت الکتریکی
گچ
2016
01
01
111
113
https://www.iraneiap.ir/article_12804_91a6142f40915e4c646d385907d8e59f.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
بررسی تاثیر عشایر کوچرو بر مطلوبیت زیستگاه کل و بز در پارک ملی لار (Capraaegagrus aegagrus)
منوچهر
فلاحی
محمد
کابلی
محمود
کرمی
علی اکبر
مهرابی
رضا
گلجانی
سیدمهدی
مصطفوی
پارک ملی لار یکی از بهترین زیستگاههای بز وحشی در ناحیه البرز مرکزی با جمعیتی در حدود 600 راس میباشد. در این منطقه، حدود 281 خانوار از عشایر کوچرو حدود 100 روز از سال)از اواخر خرداد ماه تا اواخر شهریور ماه( سکنی دارند. این مطالعه در سال 1381، به منظور بررسی تاثیر این اقوام کوچرو و احشام آنها بر مطلوبیت زیستگاه بز وحشی در قبل و بعد از حضورشان در منطقه )بهار و تابستان( آن انجام گرفته است. برای تعیین مطلوبیت زیستگاه از نقاط حضور گونه و متغیرهای مستقل محیطی شامل ارتفاع، شیب، جهت، تنوع پستی و بلندی، نقاط حضور طعمهخواران شامل پلنگ و گرگ، نقشه جادههای اصلی و نقاط حضور عشایر به عنوان ورودی روش تحلیل عاملی آشیان بومشناختی)ENFA(در نرمافزار بیومپر مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان میدهند بیش از 20 درصد زیستگاههای مطلوب پس از حضور عشایر کوچرو از دسترس گونه خارج میشود. علاوه بر آن میزان حاشیهگرایی گونه افزایش مییابد، بدینمعنی که جمعیت به زیستگاههای حاشیهای رانده میشود و آشیان بومشناختی گونه کاهش پیدا میکند .
پارک ملی لار
عشایر کوچرو
بز وحشی
مطلوبیت زیستگاه
تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی)ENFA(
2016
01
01
111
111
https://www.iraneiap.ir/article_12805_a1e0922d8a1f61f69081c2de881b7af1.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
ارزیابی آثار تغییر کاربری زمین بر آبهای سطحی با استفاده از مدل L-THIA در منطقه گرگان
سمیه
گلدوی
مرجان
محمدزاده
عبدالرسول
سلمان ماهینی
علی
نجفی نژاد
تغییرات کاربری زمین، عمدتا فواید اقتصادی- اجتماعی زیادی به دنبال دارد. با این حال، این تغییرات آثار منفی را به محیطزیست طبیعی وارد میکند. یکی از آثار مهم آن، کاهش مستقیم منابع آبی و کیفیت آب است. یک رهیافت موثر در ارزیابی آثار حاصل از تغییرات کاربری زمین بر آبهای سطحی، استفاده از مدلهای هیدرولوژیکی است. در مطالعه حاضر ،آثار حاصل از تغییرات کاربری زمین در منطقه گرگان با استفاده از مدل L-THIA ارزیابی شده است. مدل L-THIA، مدلی برای ارزیابی آثار بلند مدت حاصل از تغییر کاربری زمین بر منابع آبی است که با استفاده از دادههای در دسترس و ساده نظیر «دادههای اقلیمی بلند مدت و نقشه کاربری اراضی و نقشه خاک» قابل اجراست .
این مطالعه، در دوره زمانی 27 ساله و در فاصله زمانی 1111- 2770 انجام شد. نقشههای کاربری زمین با استفاده از تصاویر ماهوارهای مربوط به سالهای 1111، 1111 و 2770 مورد استفاده قرار گرفت. دادههای بارش روزانه 37 ساله منطقه تهیه شد و نقشه گروههای هیدرولوژیک خاک نیز با استفاده از نقشه خاک منطقه به دست آمد. طبق نتایج مدل، میانگین میزان عمق رواناب منطقه از سال 1111 تا سال 2770 از مقدار 55/21 به مقدار 11/21 رسیده است. نتایج حاصل از اجرای مدل افزایش حجم و عمق رواناب سطحی را در فاصله زمانی موردنظر نشان داد .این امر، ضرورت کنترل و نظارت بر تغییرات کاربری زمین برای کنترل میزان عمق و حجم رواناب، نشان میدهد .نتایج این مطالعه میتواند جهت تصمیمگیری و نظارت بر تغییرات کاربری زمین در راستای کنترل تغییرات عمق و حجم رواناب منطقه مفید باشد. با استفاده از نقشههای خروجی مدل میتوان مناطقی را که میانگین رواناب بالایی دارند، مشخص و برنامههای مدیریتی برای کنترل میزان رواناب در این نواحی تعیین و اجرا نمود. همچنین، با استفاده از نتایج مطالعه میتوان برنامههای کنترلی برای تغییرات کاربری زمین جهت جلوگیری از افزایش رواناب در منطقه تهیه کرد.
تغییرات کاربری زمین
مدلسازی هیدرولوژیکی
مدل L-THIA
منطقه گرگان
ایران
2016
01
01
111
191
https://www.iraneiap.ir/article_12806_0835cbc3d5b7bcdbc3c562d74b971e4f.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
کاربرد تلفیق منطق فازی و روش ماتریس در ارزیابی آثار محیطزیستی (مطالعه موردی: بزرگراه شمال جنگل گلستان)
نیره
عزیزی
مسعود
طاهریون
نسترن
عظیمی
بهطورکلی، تصمیمگیری در مورد نتایج ارزیابیهای محیطزیستی توسط کارشناسان و با استفاده از ابزارهای آنالیز آماری و بازدیدهای محلیی انجام میشود که در این میان، نکته قابل توجه محدود بودن اطلاعات در دسترس میباشد. چنین موضیوعی درنهاییت منجیر بیه افیزای کاربرد متغیرهای معنایی و کیفی برای توصیف آن اطلاعات شده و به دنبال آن درجه عدم قطعیت و عدم اطمینان نیز افزای خواهد یافت.
بنابراین، استفاده از یک ابزار مناسب، مانند منطق فازی دسترسی به نتایج واقعیتر را آسان مینماید. چرا که این ابزار، قابلییت ادغیام کامیل اطلاعات کمی وکیفی در نشان دادن میزان عدم قطعیتها را داشته و قادر است این اطلاعات را بی هطیور مناسیب میدیریت نمایید . در ایین مطالعه، روش ارزیابی آثار محیطزیستی بر مبنای ماتریس فازی، جهت ارزیابی پروژه بزرگراه شمال جنگیل گلسیتان پیشینهاد میی شیود . در ساختن ماتریس ارزیابی فعالیتهای اصلی طرح )A( و فاکتورهای مهم محیطزیستی )F( که از این فعالیتها تاثیر میپذیرند، تعیین شده و هر اثر )A-F( با مقادیر سه مشخصه شدت، دامنه و تداوم به صورت اعداد فازی مثلثی برآورد میشود. در نهایت، تمام آثار مثبیت )⁺EI( و منفی )⁻EI( ناشی از طرح محاسبه شده و مقدار کل آثار محیطزیستی )EI( به دست میآید.
ارزیابی آثار محیطزیستی
روش ماتریس
مشخصههای آثار
منطق فازی
روش سلسله مراتبی
2016
01
01
113
161
https://www.iraneiap.ir/article_12807_75cc7339ec35a66b9fc2e1881096a038.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
رویکرد محیط زیستی در تعیین الگوی کشت بهینه با استفاده از مدل برنامهریزی آرمانی (مطالعه موردی: منطقه ورامین)
عبدالرسول
قاسمی
سعید
حسنلو
رزا
پیروز
حامد
نجفی علمدارلو
با توجه به افزایش سریع جمعیت کشور، نیاز به تولید بیشتر محصولات کشاورزی بیش از پیش در جامعه احساس میشود. اما افزایش تولیدد همیشه یا با افزایش سطح زیر کشت و یا با مصرف هر چه بیشتر سموم و کودهای شیمیایی همراه بوده است. به دلیل اید کده اسدتااده از سموم و کودهای شیمیایی میتواند خطرات جدی برای محیط و سلامت جامعه ایجاد نماید. هدف از مطالعده حاضدر ، تعیدی الگدوی بهینده کشت محصولات کشاورزی، با رویکرد محیطزیستی )استااده حداقل از سموم و کودهای شدیمیایی ( مدی باشدد . در اید پدژوهش ، از آمدار و اطلاعات مربوط به هر یک از محصولات مورد مطالعه مربوط به سال زراعی 1311-1317 در دشت ورامی ، استااده شده اسدت . همچندی ، برای تعیی الگوی بهینه از مدل برنامهریزی آرمانی بهره گرفته شده است. نتایج نشان میدهد: در صدورتی کده الگدوی کشدت بدر اسداس کمتری مقدار استااده از کودها )فساات، اوره و پتاس( و سموم شیمیایی )علفکش، قارچکش و حشرهکش( صورت گیرد، سطح زیدر کشدت منطقه از 01025 هکتار به 33/30030 هکتار کاهش مییابد. در نتیجه، پیشنهاد میشود که در مرحله اول، سدطح زیدر کشدت محصدولات جالیزی کاهش یابد و در مرحله دوم نیز سطح زیر کشت غلات کاهش یابد. همچنی افزایش کاشت یونجه نیز توصیه میشود.
الگوی بهینه کشت
برنامه ریزی آرمانی
دشت ورامی
محیط زیست
2016
01
01
169
172
https://www.iraneiap.ir/article_12808_0c4762f8fc1ba8ea9eecef0db6c9b41a.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
بررسی تاثیر مقیاس بر مدلسازی زیستگاه پلنگ در پارک ملی گلستان
صدیقه
عبداللهی
عبدالرسول
سلمان ماهینی
به منظور درک اثر مقیاسهای مکانی مختلف بر مدلسازی زیستگاه، بررسیهای سلسله مراتب مقیاس ضروری است. زیرا، گونهها در مقیاسهای مکانی مختلف زیستگاه، عکسالعملهای متفاوتی را نشان میدهند. تعیین روابط بومشناختی گونه در مقیاسهای مکانی به منظور پیشبینی حضور آن در زیستگاه مهم است. بنابراین مدلهای توزیع گونه باید در تمامی مقیاسهای مکانی بررسی شود. پلنگ به عنوان یک گونه مهم، متعلق به فون پالهارکتیک است که جمعیت آن در اثر تخریب زیستگاه به شدت کاهش یافته بهطوریکه در ارزیابی اتحادیه جهانی حفاظت از منابع طبیعی در رده در خطر انقراض قرار دارد. به منظور بررسی زیستگاه این گونه در مقیاسهای مختلف از روش تحلیل عامل آشیان بومشناختی و نرمافزار بیومپر استفاده شد. زیستگاه پلنگ در پارک ملی گلستان با تصاویری با اندازه سلول 91 در 91، 01 در 01، 31 در 31، 121 در 121، 151 در 151، 181 در 181 و 211 در 211، با روش ENFA مدلسازی شد و با توجه به مقادیر حاشیهگرایی، تخصصگرایی و تحملپذیری هر مرحله و همچنین مقایسه شاخص بویس مربوط به آنها مشخص شد بهترین مقیاس در پارک ملی گلستان، تصاویری با اندازه سلول 01 در 01 و 31 در 31 است.
مقیاسهای مکانی
ENFA
مدلسازی زیستگاه
پلنگ
2016
01
01
179
108
https://www.iraneiap.ir/article_12809_4770f71d9145b115706db621ebd8bacf.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
مدیریت راهبردی یوزپلنگ آسیایی در ایران
محمدصادق
فرهادینیا٭
هومن
جوکار
افشین
دانه کار
علیرضا
جورابچیان
برنامهریزی و مدیریت راهبردی برای حفاظت از محیطزیست، امروزه یکی از رایجترین ابزار تصمیمگیری در بسیاری از مناطق دنیا بهشمار میرود که رویکردهای متعددی نیز در این زمینه توسعه یافته است. پژوهش حاضر، به ارزیابی راهبردی یک دهه تلاش مستمر برای حفاظت از نادرترین گونه جانوری ایران، با استفاده از مدل SWOT میپردازد که یکی از نخستین نمونههای مطالعاتی برای مدیریت حیاتوحش در ایران میباشد. هدف از این تحقیق، ارزیابی موقعیت تلاشهای صورت گرفته برای حفظ این گونه و زیستگاههایش در کشور و ارایه رهیافتهای مناسب جهت اتخاذ برای اولویتبندی فعالیتهای آتی است که براساس نظر 20 نفر از کارشناسان و مدیران دستاندرکار از سرتاسر حوزه انتشار این گونه درکشور تدوین شده است .پس از شناسایی و ارزشیابی عوامل درونی و بیرونی ،موقعیت راهبردی برنامه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در ایران «تهاجمی» شناخته شد، بدین معنا که با بهره جستن از فرصتها، میتوان نقاط قوت را افزایش داد و روبه جلو حرکت نمود. در مرحله بعد ،5 راهبرد اصلی جهت دستیابی به چشم انداز تدوین شد که عبارت از 1. ارتقا و حفاظت از شبکه زیستگاهها، 2. توانمندسازی جوامع محلی ،3. ارتقای حفاظت فیزیکی همراه با راهاندازی مرکز تکثیر در اسارت ،4. استمرار برنامه پایش جمعیت یوز و طعمههای آن و 5. ارتقای سازوکارهای قانونی برای حمایت از یوز در سطح ملی و همچنین توسعه پشتیبانیهای بینالمللی میباشد. این راهبردها به تفصیل در پایان مقاله مورد بحث قرار گرفته و پیشنهاد مربوطه ارایه شده است.
یوزپلنگ آسیایی
تحلیل SWOT
طرحریزی راهبردی
حفاظت
ایران
2016
01
01
131
181
https://www.iraneiap.ir/article_12856_f387e4748a15a5e5fe78573e4258917d.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
پیشبینی تغییرات کاربری و پوشش زمین در شهرستان رشت با استفاده از مدل سلولهای خودکار و زنجیره مارکوف
سید صادق
دژکام*
بهمن
جباریان امیری
علی اصغر
درویشصفت
افزایش جمعیت شهرنشین در شهرستان رشت در سه دهه اخیر موجب گسترش سریع مناطق انسانساخت شده است و در صورت ادامه این روند، تخریب سیمایسرزمین، تغییر الگو و ساختار اکوسیستمهای طبیعی و نیمهطبیعی این منطقه قابل انتظار خواهد بود. مطالعه حاضر با هدف آگاهی از تغییرات گذشته و پیشبینی تغییرات آینده این منطقه برای کمک به برنامهریزی سرزمین طراحی شده است. از این رو پایش تغییرات سرزمین با استفاده از تصاویر سنجنده TM سالهای 1311، 1331 و 1330 و شیوه مقایسه پس از طبقهبندی انجام شد. برای پیشبینی تغییرات کاربری و پوشش زمین تا سال 1002 نیز از مدل ترکیبی سلولهای خودکار- زنجیره مارکوف و براساس اعتبارسنجی قابلیت این مدل در منطقه مورد مطالعه، استفاده شد. نتایج نشان داد که در طی 20 سال گذشته، مناطق انسانساخت 3/61 درصد افزایش یافته و منجر به نابودی حدود 11 درصد از زمینهای کشاورزی و 0 درصد از پوشش جنگلی منطقه شده است. اعتبارسنجی مدل نشان داد که مدل از توان قابل قبولی در پیشبینی تغییرات منطقه برخوردار است. نتایج گویای این واقعیت است که در صورت ادامه روند کنونی تغییرات تا سال 1002، مساحت مناطق انسانساخت، 31 درصد نسبت به وضعیت کنونی افزایش خواهد یافت که میتواند منجر به تخریب حدود 16 درصد از زمینهای کشاورزی و 2 درصد از پوشش جنگلی کنونی منطقه شود. به منظور جلوگیری از ادمه تخریب زمینهای کشاورزی و مناطق طبیعی در رقابت با الگوی کنونی توسعه مناطق انسانساخت، اجرای سیاستهای توسعه عمودی و متراکم و برنامهریزی کاربریها بر اساس اصول آمایش سرزمین ضروی است.
پیشبینی
کاربری و پوشش
شهرستان رشت
سلولهای خودکار
زنجیره مارکوف
2016
01
01
139
401
https://www.iraneiap.ir/article_12857_553e8ce307c4ca059933f70bbd7671fe.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
بررسی اثرات محیطزیستی کشتارگاه نمونه تهران به روشهای تلفیقی AHP و TOPSIS
سید علی
جوزی
مریم
فیروزه ای
تحقیق حاضر با هدف بررسی آثار محیطزیستی کشتارگاه طیور نمونه تهران به انجام رسید. بدینمنظور، از روشهای چکلیستت سنجشتی همطرازی و تکنیکهای فرایند تحلیل سلسله مراتبی )AHP))8( و تکنیک ترجیح بر اساس مشتابهت بته راه حتل ایتده آل (TOPSIS))۲( استفاده شد. ابتدا در روش چکلیست از طریق تجزیه و تحلیل آثار پروژه، معیارها و گزینه های مورد نظر مشخص شد. جهتت تاییتد نهتایی معیارها از پرسشنامه خبرگان مورد استفاده قرار گرفت. بهمنظور اولویتبندی معیارها وگزینته هتا و بته دستت آوردن اوزان مربوطته ، از روش AHP در قالب تکنیک بردار ویژه با به کارگیری نرمافزار Expert choice استفاده شد. شاخص کل، از طریتق مجمتو حاصلضتر وزن معیارها در مقیاس معیارها در هر گزینه چک لیستت، بته دستت آمتد. از روش TOPSIS، جهتت ستنجش نتتای بته دستت آمتده از روش چکلیست استفاده شد. با تعیین معیارها و گزینهها، اوزان شاخصها محاسبه و گزینهها رتبهبنتدی شتد. نتتای مبتین آن استت کته در بعتد آلودگیهای کشتارگاه، فاضلا با وزن ۲71/8 در اولویت نخست و به ترتیب عوامل صدا، هتوا و بتو بتا وزن هتای ۲۶8/4،۲8۶/4 و 438/4 اولویتهای بعدی را شامل میشوند. محیط اقتصادی، اجتماعی فرهنگی با وزن ۶33/4 نسبت به محیط فیزیکی شیمیایی بتا وزن ۲97/4 و سپس محیط بیولوژیِِکی با وزن 4۶0/4، رتبه بالاتری را کسب نموده است. در محیط اقتصادی، اجتمتاعی فرهنگتی و در خصتو کیفیتت زندگی، بهداشت با وزن 719/4 اولویت اول را کسب نموده است. در مورد محیط فیزیکی شیمیایی و در بعد اثر بر منابع آ، آ زیرزمینی با وزن 358/4 اولویت اول را کسب نموده است. در محیط بیولوژیکی و در مورد پوشش گیاهی، فضای سبزکشتارگاه با وزن 408/8 اولویت اول را به خود اختصا داده است. در پایان، بهینهسازی سیستم تصفیه پسا کشتارگاه بهعنوان مهمترین راهکار تقلیل آثار سوء پیشتنهاد شتده است.
بررسی آثار محیطزیستی
کشتارگاه
روش چکلیست سنجشی همطرازی
تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی
تکنیک ترجیح بر اساس مشابهت به راه حل ایدهآل
کشتارگاه نمونه تهران
2016
01
01
502
512
https://www.iraneiap.ir/article_12858_519430f52606c63f742aff9f6daf7ef2.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
بررسی نوآوری تکنولوژی بر صنعت بیمارستان از منظر آثار محیط زیستی با رویکرد معادلات ساختاری (مورد مطالعه: بیمارستانهای تامین اجتماعی استان مازندران)
حسنعلی
آقاجانی
ایوب
شیخی
رجب
بسطامی*
تکنولوژی اصلیترین عامل تولید ثروت )اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی( است. اما، ورود هر نوع تکنولوژی جدید به جامعه، چالشها و خطرات بالقوه و بالفعل خاص خود را دارد که لازم است مورد توجه و عنایت قرار گیرد. هدف از این پژوهش بررسی آثار محیطزیستینوآوری تکنولوژی بر صنعت بیمارستان در چارچوب عوامل حمایتی و قوانین موجود بوده است که در حوزه بیمارستانهای تامین اجتماعی استان مازندران بوده است.
جامعه آماری این تحقیق، 129 نفر از مدیران وکارشناسان بیمارستانهای مذکور بوده است و با توجه به تعداد محددود جامعده آمداری ، کدل جامعه به عنوان نمونه انتخاب، سپس با جمعآوری دادهها با استفاده از پرسشنامه و تحلیل آنهدا بدا رویکدرد معدادلات سداختاری بده آزمدون فرضیات تحقیق پرداخته شده است. یافتههای تحقیق نشان داده است که هر 5 متغیر مورد بررسی یعنی آثار محیطزیستیندوآوری تکنولدوژی حوزههای تحقیق و توسعه و سرمایهگذاری، منایع انسانی، عملکرد نوآوری، سیاستهدای ندوآوری و فنداوری اطلاعدات و ارتباطدات بد هصدورت مستقیم و غیرمستقیم بر صنعت بیمارستان تاثیر دارند. نتیجهگیری گردید با توجه به این که نوآوری در تکنولوژی نقدش اساسدی در پویدا یی هدر صنعت دارد، نظر تمامی مدیران و دستاندرکاران را به متغیرهای تبیین شده قبل از ورود هرگونه نوآوری جلب مینماید.
نوآوری
نوآوری تکنولوژی
محیط زیستی
بیمارستان
2016
01
01
913
998
https://www.iraneiap.ir/article_12859_128747fc0b69112c90b0fec0a35ca6f9.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
معرفی یک روش کمی جهت ارزیابی آثار بصری برجهای شهر تهران
هدی
کریمی پور*
مهدی
مجتهدی
فرود
آذری دهکردی
آرایش یک زمینسیما، تجربه بصری از محیط را به مقدار زیادی تحت تاثیر قرار میدهد .از آن جایی که اندازهگیری این تجربه کیفی، بیشتر بر قضاوت استوار است تا بر تکنیکهای ریاضی، ارایه روشی جهت کمیسازی آن، نیازمند صرف دقت و حساسیت فراوان است. در همین راستا، این تحقیق تلاشی در جهت ارایه یک روش دقیق برای کمی سازی آثار بصری ساختمانهای بالای 7 طبقه منطقه 3 شهر تهران طی سالهای 1333 تا 2882 میباشد. برای این کار، از پارامتر قابلیت دید و نرم افزار GIS استفاده شد. بدین صورت که میزان قابلیت دید ناظران موجود در 17 نقطه تصادفی منطقه بر روی مناظر اطراف، قبل و پس از احداث برجها در سالهای ذکر شده و در دو ارتفاع 5/1 و 18 متری، مورد بررسی قرار گرفت. ابزار به کار گرفته شده برای این منظور، روال)1( Viewshed در GIS بود که تغییرات قابلیت دید را به صورت کاملا کمی و دقیق در اختیار مولفان قرار داد. نتایج این تحقیق نشان میدهد که قابلیت دید شهروندان تهرانی از مقدار 13% برای سال 1333 پس از احداث 12 برج، تا 05% برای سال 2882 پس از احداث 255 برج کاهش یافته است. همچنین، با فرض این که روند ساخت و ساز در مقدار فعلی ثابت بماند، شهروندان تهرانی در سال 2813 شاهد کاهش 28%ای قابلیت دید مناظر اطراف خود و در سال 2820 شاهد کاهش 08%ای آن هستند. این تحقیق، با هدف بررسی اثر یک ساختار بر سیمای محیط به انجام رسیده و در تلاش بوده تا با این بررسی، لزوم بهکارگیری ارزیابی آثار بصری را در میان دیگر ارزیابیهای محیط زیستی هنگام ایجاد توسعههای جدید نمایان سازد.
ارزیابی آثار بصری
برج
منظر
GIS
حوزه دید
کمیسازی
برنامهریزی شهری
2016
01
01
212
223
https://www.iraneiap.ir/article_12860_b36dfbd8de981b29704d29ea965dffec.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
امکان سنجی حذف ترکیبات آلی فرار از پساب با روش شناورسازی با هوای محلول
شمیم سادات
اسماعیل نژاد
داود
کاه فروشان
اسماعیل
فاتحی فر
ترکیبات آلی فرار دستهای از آلایندههای هوا هستند که به دلیل آثار زیانآور بر انسان، حیوانات و گیاهان، جلوگیری از انتشار این ترکیبات به محیطزیست امری ضروری است. در این تحقیق، امکانسنجی روش شناورسازی با هوای محلول در حذف بهینه تولوین به عنوان نمونهای از ترکیبات آلی مورد مطالعه قرار گرفت. حذف این ترکیب از پساب با استفاده از عاریسازی با هوا، در یک پایلوت آزمایشگاهی بررسی و برای ارتقای عملکرد حذف، از روش شناورسازی با هوای محلول جهت تولید حباب هوا استفاده شد. تأثیر برخی متغیرها مانند آثار فشار اشباعکننده، دبی ورودی آب اشباع به ستون حباب و نسبت دبی ورودی پساب و آب اشباع به ستون حباب، مورد مطالعه قرار گرفت و نتایج با روش طراحی آزمایش با استفاده از نرمافزار مینیتب 10 مورد آنالیز قرار گرفت. بالاترین میزان حذف تولوین مقدار 22% و در فشار 2 بار، مقدار دو برابر پساب به آب اشباع و دبی آب اشباع 0/1 لیتر بر دقیقه به دست آمد. همچنین، با بررسی آثار دوتایی و سهتایی پارامترهای اصلی نسبت دبیها، دبی آب اشباع وارده به ستون حباب و فشار اشباعساز، به ترتیب بیشترین تأثیر را بر حذف تولوین داشتند .
شناورسازی با هوای محلول
ترکیبات آلی فرار
اشباعساز
ستون حباب
2016
01
01
243
248
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
به کارگیری روشهای سلسله مراتبی و فازی در مکانیابی پالایشگاه نفت تبریز
ریناز
رشیدی*
سید شهرام
نقیب زاده
عبدالرسول
سلمان ماهینی
حسین
وارسته مرادی
علیرضا
میکائیلی
هومن
خزلی
صیاد
شیخی
شهر تبریز، یکی از شهرهای متروپل صنعتی و تجاری واقع در شمال غرب ایـران است. هدف اصلی مطالعه حاضر، انجام تحلیلهای مکانی با بهرهگیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی به منظور مکانیابی محدودههای بهینه با حداقل آثار سوء محیطزیستی برای محـل پالایشـگاه نفت تبریز است. به همین منظور، ابتدا لایههای متعدد اطلاعاتی نظیر نقشه شیب، کاربری اراضی، زمین لغزش، خطوط ارتباطی، فاصـله از مراکز شهری، محدودههای حفاظتی، مناطق مسکونی، نوع کاربری حاضر و هیدرولوژی وارد نـرم افزارهـای ادریسـی و آرک جـی آی اس شدند و پایگاه اطلاعاتی ویژهای تشکیل شد. سپس، در مرحله دوم لایههای رقومی بر اساس استانداردهای موجود وزندهی و طبقـه بنـدی شدند. در مرحله سوم، با هدف یافتن مکانهای مناسب برای محل پالایشگاه نفت، الگوریتمهای مختلف تصمیمگیری چند معیـاره تحلیلـی نظیر تحلیل سلسله مراتبی، ترکیب وزنی خطی بر لایههای موجود اعمال شد. نتایج این مطالعه بهترین مکانها را برای تاسیس پالایشـگاه نفت در منطقه، نشان میدهد. از این رو، با استفاده از این روش در ارزیابی آثار محیطزیستی میتوان به صورت تصویری میزان مطلوبیت و عدم مطلوبیت هر نوع توسعه را بر محیط نشان داد.
شهرستان تبریز
مکان یابی پالایشگاه نفت
مدل های تصمیم گیری چند معیاره
2016
01
01
413
456
https://www.iraneiap.ir/article_12862_335cd159a742fac9bae081d068b6d1e4.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
تحلیلی بر دانه بندی مکان آشیانه گذاری لاکپشتهای دریایی منقار عقابی
مریم
مهتابی
افشین
دانه کار*
سهراب
اشرفی
حمید
فرحمند
لاکپشتهای دریایی از گونههای در خطر تهدید جهانی وابسته به گسترههای اقیانوسی محسوب میشوند. عوامل تهدیدکنندهی متعددی ،بقای این خزندگان و نسلآوری آنها را تحت تأثیر قرار میدهد و برای حمایت از زیستگاه و بقای آنها شناسایی و مدیریت این عوامل گریزناپذیر است.با توجه به این که لاکپشتهای دریایی یکی از مراحل حساس زندگی خود یعنی تخمگذاری را در ساحل انجام میدهند؛ بنابراین شناسایی فاکتورهای موثر در آشیانهگذاری این موجود نقش مهمی در حفاظت و مدیریت این گونهی در خطر انقراض ایفا میکند که یکی از فاکتورهای موثر در انتخاب مکان آشیانهگذاری دانهبندی آن میباشد.در این پژوهش، دانهبندی مکان آشیانهگذاری لاکپشت دریایی منقارعقابی در ساحل شیب دراز جزیره قشم مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج نشان داد که از 33 مکان آشیانهگذاری مورد بررسی، 30 مورد دارای بافت ماسهای درشت بودند. با توجه به نتایج یافتههای مشابه در کشورهای دیگر میتوان نتیجه گرفت که لاکپشتهای دریایی در کرانههایی با بافت ماسهای ریزدانه تا درشت) دانه بندی با اندازه 325/0 تا 3 میلیمتر( اقدام به لانهگزینی می کنند و این ترجیح برای لاکپشت دریایی منقارعقابی جزیره قشم مکانهایی با بافت ماسهای درشت است.
لاکپشت دریایی منقارعقابی
جزیره قشم
دانه بندی
لانه گزینی
2016
01
01
752
761
https://www.iraneiap.ir/article_12864_f163de689197e7b48cb6adc0362f449c.pdf
پژوهش های محیط زیست
EIAP
2008-9597
2008-9597
1394
6
11
بررسی نگرش و رفتار مسوولانه دانشجویان نسبت به محیطزیست (مطالعه موردی: دانشجویان استان مازندران)
صادق
صالحی*
کریم
سلیمانی
زهرا
پازوکی نژاد
شناسایی و تبیین نگرش دانشجویان نسبت به محیطزیست به عنوان قشر آگاه و تاثیر گذار جامعه، گامی اساسی و مهم در سیاستگذاری و تربیت نسلی آگاه به محیطزیست و مخاطرات آن و نحوهی مقابله با آن و پذیرش و تعدیل سیاستهای محیطزیست میباشد. پژوهش حاضر، با هدف سنجش نگرش و رفتارهای محیطزیستی دانشجویان مراکز آموزش عالی استان مازندران صورت گرفت. برای انجام تحقیق، از روش پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر را دانشجویان دانشگاههای استان مازندران )دانشگاه مازندران، صنعتی نوشیروانی بابل، دانشگاه علوم کشاورزی ساری، دانشگاه دامپزشکی آمل و دانشگاه علومپزشکی بابل( تشکیل میدهند که با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای تعداد 618 نفر از آنها به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند .نتایج تحقیق نشان میدهدکه نگرش و رفتار محیطزیستی دانشجویان در سطح به نسبت پایینی قرار دارد. علاوه براین، نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین نگرش و رفتار محیطزیستی رابطه مثبت وجود دارد. یافته ها حاکی از آن است که نگرش و رفتار محیطزیستی بر حسب جنسیت با هم متفاوت است. در نهایت، نتایج تحقیق نشان می دهد در حالیکه، متغیر نگرش محیطزیستی بر حسب محل سکونت و دانشکده یکسان است، اما در مقابل ،متغیر رفتار محیطزیستی بر حسب محل سکونت و دانشکده متفاوت می باشد .
محیط زیست
نگرش محیط زیستی
رفتار محیط زیستی
پارادایم نوین محیط زیستی
مراکز آموزش عالی
استان مازندران
2016
01
01
562
576
https://www.iraneiap.ir/article_12865_0393f8c5f693d02d2d4de50ef679cb7b.pdf