انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
مقایسه گزینه های مختلف مدیریتی جهت حفاظت از گوزن زرد ایرانی با استفاده از روش تحلیل تصمیم گیری چند معیاره
3
12
FA
فروغ
گودرزی
دانش آموخته کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس
حسین
بشری
استادیار گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
محمودرضا
همامی
دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
mrhemami@cc.iut.ac.ir
تصمیم گیری برای شناسایی و انتخاب بهترین گزینه مدیریتی برای حفاظت از گونه ها با توجه به مسایل بوم شناختی، اجتمـاعی و اقتصـادی،امری چالش برانگیز است. زیرا، افراد متعددی با نظرهای مختلف در فرایند تصمیم گیری حضور دارند که منجر بـه صـرف زمـان زیـادی دررسیدن به اجماع می شود. در حالی که، زمان برای نجات یک گونه در خطر انقراض اندک است. ابزارهای پشتیبان تصمیم گیری مانند تحلیل تصمیم گیری چند معیاره (MCDA)، چارچوبی را برای برای شرکت گروه های مختلف درگیر در فرایند تصمیم گیری فراهم می آورد. در این مطالعه، با استفاده از رویکرد تحلیل تصمیم چند معیاره بهترین گزینههای مدیریتی بـرای حفاظـت از گـوزن زرد شناسـایی شـ د. گـوزن زردایرانی، از گونه های در خطر انقراض است که در نیم قرن اخیر با تکثیر در اسارت و معرفی به مناطق مختلف ایران از انقراض نجـات یافتـهاست. در این تحقیق، هشت گزینه مدیریتی برای حفاظت از این گونه بر مبنای شش معیار مختلف با یکدیگر مقایسه شدند. پس از وزن دهی و رتبه بندی معیارها، عملکرد گزینه ها در مقابل معیارها ارزیابی و محدوده تغییرات هر گزینه مدیریتی تعیین شد. بر اسـاس یافتـه هـای ایـنتحقیق، حفاظت از گوزن زرد ایرانی در ایستگاه های فعلی، بهترین اقدام برای حفاظت از این گونه می باشد. سایر گزینه های مدیریتی ماننـد : معرفی گونه ها به مناطق جدید دیگر یا احیای زیستگاه اصلی دارای مطلوبیت اجرایی کمتری با توجه بـه هزینـه هـا، اجرایـی بـودن روش وتعارض با مردم محلی هستند. با به دست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد بوم شناسی این گونه و تعارض با جوامع محلی نتایج این تحقیق را می توان بر اساس رویکرد مدیریت سازشی<sup>(</sup><sup>1</sup><sup>)</sup> ارتقا بخشید.
تحلیل تصمیم گیری چند معیاره,مدیریت حیات وحش,گوزن زرد ایرانی,نرم افزار Facilitator
https://www.iraneiap.ir/article_12815.html
https://www.iraneiap.ir/article_12815_b1a31f49c7b41e12173e0e7bbe241f0f.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
بررسی اثر شدت بهره برداری بر تنوع و غنای گونه ای در اکوسیستم مرتعی شوراب استان گلستان
13
22
FA
رضا
تمرتاش
استادیار گروه مرتع داری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
قدرت اﷲ
حیدری
دانشجوی کارشناسی ارشد مرتع داری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمدرضا
طاطیان
استادیار گروه مرتع داری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محسن
باغستانی فر
استادیار گروه مرتع داری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
یکی از فشارهای مخرب فیزیکی بر اکوسیستم های مرتعی که سبب کاهش پوشش گیاهی و تغییرات گونه ای می شود، چرای مفرط دام است. به منظور بررسی آثار چرای دام ها بر تنوع و غنای گونه ای در مراتع ییلاقی شوراب گرگان، سه رویشگاه متفاوت مرجع (قرق)، کلید (چرای متوسط) و بحرانی (چرای شدید) انتخاب شد. نمونه برداری با استفاده از 40 پلات یک متر مربعی در طول 3 ترانسکت 100 متری، به روش سیستماتیک-تصادفی در هر یک از واحدها صورت پذیرفت. داخل هر پلات فهرست گونه های موجود، درصد تاج پوشش و تعداد افراد هرگونه یادداشت شد و ارزیابی شاخص های عددی تنوع و غنای گونه ای صورت گرفت. سپس، تجزیه و تحلیل نهایی داده ها با استفاده از آنالیز واریانس یکطرفه و مقایسه میانگین ها انجام شد. نتایج نشان داد که مقدار عددی تمامی شاخص های تنوع و غنا در منطقه بحرانی با توجه به چرای شدید کمتر از منطقه مرجع بوده است. همچنین، اعمال چرای متوسط عاملی منفی در کاهش تنوع گیاهی شناخته نشد.
تنوع گونه ای,غنای گونه ای,چرا,مرتع,گرگان
https://www.iraneiap.ir/article_12817.html
https://www.iraneiap.ir/article_12817_eb91ff1560daa4b863f9b97bd4293cd6.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
مدیریت ریسک بهداشتی، ایمنی و محیط زیستی کارخانه سیمان شمال با استفاده از تکنیک ویلیام فاین
23
34
FA
سید علی
جوزی*
دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
فریده
عتابی
استادیاردانشکده محیط زیست و انرژی، واحدعلوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی
هدیه
هنرمند
کارشناس ارشد مدیریت محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، واحدعلوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی
در این تحقیق، به منظور حذف کاهش و کنترل ریسک های بهداشتی، ایمنی و محیط زیستی کارخانه سیمان شمال، با سنجش آلاینده های هوا در محیط واحد های آسیاب شماره 1 و شماره 2، آسیاب مواد شماره 3، خروجی دودکش آسیاب مواد جدید و خروجی الکتروفیلتر دودکش کوره شماره 2، مشتمل بر آلاینده های گازی NO<sub>2</sub> ،NO ،COو ذرات معلق، همچنین سنجش آلاینده های حاصل از پارامترهای پساب کارخانه مربوطه، با استفاده از تکنیک برآورد و توجیه هزینه (ویلیام فاین)، عدد اولویت ریسک براساس پارامترهای شدت، احتمال وقوع، میزان تماس مورد محاسبه قرار گرفت و مقدار آن بین 12 تا 360 پیشبینی شد. سطوح ریسک به سه دسته ریسک های بالا، ریسک های متوسط، ریسک های پایین طبقه بندی شدند. نتایج این تحقیق نشان داده است که غلظت برخی آلاینده های هوا در کارخانه سیمان شمال در مقایسه با مقادیر استانداردهای موجود بالاتر است. میزان آلاینده CO حدود دو برابر مقدار استاندارد، آلاینده های NO<sub>X</sub> در این صنعت در حد مجاز و ذرات معلق PM به طور متوسط 6 واحد بالاتر از حد مجاز است. براساس رتبه بندی انجام گرفته،30 درصد از جنبه ها در سطح ریسک پایین، 5/37 درصد از جنبه ها در سطح ریسک متوسط ،25 درصد از جنبه ها در سطح ریسک بالا و 5/7 درصد از جنبه ها در سطح ریسک بسیار بالا قرار گرفتند. در این تحقیق سعی شده است که با پیشنهادها و اقدام های اصلاحی، سطح ریسک های بالا به سطح متوسط و سطح ریسک متوسط به سطح ریسک پایینتر تقلیل یابند. در پایان، راه کارهای مدیریتی مؤثری برای کاهش میزان انتشارات و افزایش راندمان تجهیزات غبارگیر به منظور مدیریت بهتر کارخانه مذکور ارایه شده است.
ارزیابی ریسک,تکنیک ویلیام فاین,مدیریت ریسک محیط زیستی,عدد اولویت ریسک (RPN),صنعت سیمان
https://www.iraneiap.ir/article_12818.html
https://www.iraneiap.ir/article_12818_450bc1033a3b9e2a5d750b37972e9f8f.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
برآورد ارزش تفرجی پارک جنگلی سرخه حصار با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط و مقایسه آن با برآورد های مشابه در ایران
35
42
FA
فاطمه
صیادی
آموزشکده فنی و حرفه ای سما، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن
حامد
رفیعی
استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران
hamedrafiee@ut.ac.ir
ارزش گذاری اقتصادی را می توان راه کاری مؤثر در هر چه بهتر ساختن سیاست های محیط زیستی دانست. این سیستم ها ساز و کار لازم برای افزایش رفاه بشر را فراهم می آورند. بنابراین، کمی نمودن این منابع از اهمیت بالایی برخوردار است. این مطالعه به برآورد ارزش تفرجی پارک جنگلی سرخه حصار در استان تهران با تکمیل230 پرسش نامه انتخاب دوگانه در سال 1392 می پردازد و عوامل مؤثر بر ترجیحات عمومی افراد را بررسی می نماید. در این پژوهش، با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط و مدل رگرسیونی لوجیت، تمایل به پرداخت افراد جهت استفاده تفرجی و عوامل مؤثر بر آن مورد بررسی قرار گرفته است و بر اساس روش حداکثر راستنمایی ضرایب پارامترهای این مدل برآورد شده اند. متغیرهای مبلغ پیشنهادی، درآمد ماهیانه خانواده، سطح تحصیلات، میزان رضایت، سن، تمایل جهت بازدید مجدد و فصل بهار و تابستان اثر معناداری بر تمایل به پرداخت افراد جهت استفاده تفرجی از این پارک داشته اند. معناداری سه متغیر مبلغ پیشنهادی، درآمد ماهیانه خانواده و سطح تحصیلات، مشابه با یافته های مطالعات انجام شده در سایر پارک های جنگلی کشور است. میزان تمایل به پرداخت جهت تفریح در پارک جنگلی سرخه حصار برای هر فرد در هر بازدید، 53/2168 ریال به دست آمد. این میزان در مقایسه با سایر پارک های جنگلی گروه شاهد به میزان قابل توجهی پایین تر است. تفاوت جذابیت های این پارک ها، موجب اختلاف چشم گیر تمایل به پرداخت جهت استفاده تفرجی آن ها شده است. معناداری متغیر سن در مطالعه حاضر بر خلاف نتایج حاصل از مطالعات سایر پارک ها نشان می دهد که افراد بازدیدکننده با سن بیشتر نیز به دلیل بالا بودن جذابیت های پارک های جنگلی گروه شاهد مانند افراد جوان تر، تمایل به پرداخت دارند. لازم به توضیح است که روش مورد استفاده برای برآورد ارزش تفرجی پارک جنگلی سرخه حصار مشابه با روش برآوردی سایر مطالعات ذکر شده است.
ارزش گذاری مشروط,مدل لوجیت,پارک جنگلی سرخه حصار
https://www.iraneiap.ir/article_12819.html
https://www.iraneiap.ir/article_12819_1a65edfc56b3d64b9d5388ae258947d6.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
نگرش جامعه میزبان به آثار محیطی و اقتصادی گردشگری در نواحی روستایی با تأکید بر شاخص های امنیت غذایی و اقتصادی (مطالعه موردی: استان یزد)
43
52
FA
احمد
فتاحی اردکانی
استادیار اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان
جلال
سالم
استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد
در سال های اخیر، نقش محیط زیست و کارکرد گردشگری در تأمین درآمد خانوارها افزایش یافته است. در واقع، با رشد گردشگری داخلی در کشور، نقش محیط زیست و کارکرد گردشگری آن در اقتصاد و امنیت غذایی خانوارهای روستایی افزایش یافته است. این تحقیق در سال 1388، به منظور شناخت آثار گردشگری بر امنیت غذایی و کاهش فقر روستاییان دهستان های استان یزد انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی است که متناسب با نوع داده ها، آزمون های آماری ناپارامتری برای تحلیل داده ها به کار گرفته شده است . نتایج تحقیق نشان می دهد که از دیدگاه ساکنان، محیط زیست و کارکرد گردشگری آن بر روی بعضی از زیر شاخص های امنیت غذایی از قبیل افزایش درصد اشتغال جمعیت فعال، افزایش سطح درآمد، افزایش مصرف سرانه مواد غذایی، کاهش درصد جمعیت مبتلا به سوء تغذیه، بهبود شاخص های وضعیت سلامتی و تندرستی، افزایش رشد بازده محصولات کشاورزی، افزایش درصد جمعیتی که به آب سالم دسترسی دارند ،افزایش تنوع غذایی خانواده و بهبود ظرفیت های زیربنایی، اثر مثبت داشته است. همچنین محیط زیست و کارکرد گردشگری آن دارای آثار منفی بر روی بعضی از زیرشاخص های امنیت غذایی مانند: افزایش نرخ متوسط سالیانه باغ زدایی، افزایش تغییر کاربری اراضی، افزایش درصد زمین های در معرض فرسایش، کاهش سرانه اراضی قابل کشت، کاهش میزان دسترسی به منابع آب کشاورزی، افزایش قیمت مواد غذایی و افزایش نابرابری درآمدی بوده است. براساس آماره آزمون کای اسکوئر، در این زمینه توافق معنی دار بین ساکنان دهستان های فوق وجود دارد.
محیط زیست,کارکرد گردشگری,اقتصاد روستایی,امنیت غذایی,استان یزد
https://www.iraneiap.ir/article_12821.html
https://www.iraneiap.ir/article_12821_ab137be0ab4121331f5132a0cfd2f455.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
بررسی آثار فضاهای سبز شهری بر دما و رطوبت نسبی محیط پیرامونی (مطالعه موردی: شهر گرگان)
53
62
FA
سیده زهرا
عقیلی نسب
کارشناس ارشد محیطزیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مرجان
محمدزاده
استادیار گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
عبدالرسول
سلمان ماهینی
دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حسین
زارعی
استادیار گروه باغبانی، دانشکده باغبانی ،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
در سال های اخیر، بیش از پیش به پوشش گیاهی شهری به دلیل جلوگیری از افزایش دما توجه شده است. کـاهش دمـا و افـزایش رطوبـتنسبی به عنوان دو کارکرد مهم اکولوژیکی فضای سبز هستند که امروزه به دلیل تغییر اقلیم و گرمایش جهـانی و همچنـین مزیـت اقتصـادینشات گرفته از این دو، بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. در این پژوهش، سعی شده است تا آثار فضای سبز شهری بر اقلـیم تابسـتانی نـواحیپیرامونی فضاهای سبز مورد بررسی قرار گیرد. مشاهدات میدانی در ماه مرداد سال 1390 انجام شد و تغییرات دما و رطوبت نسبی در محیط پیرامونی 15 محدوده فضای سبز شهر گرگان اندازه گیری و ثبت شد. نتایج حاصل از داده هـای ثبـت شـده در فواصـل و جهـات متفـاوت ازفضاهای سبز، بیان گر کاهش تدریجی دما و افزایش رطوبت نسبی با کاهش فاصله از محدوده های منتخب بوده است. بر این اساس، میـزانتاثیر فضاهای سبز بر دما و رطوبت نسبی، تا فاصله 60 متر معنیدار به دسـت آمـد (05/0≤p). همچنـین ، جهـت جغرافیـایی شـمالی دارایکمترین میزان دما و بیشترین رطوبت نسبی و جهت جغرافیایی جنوبی دارای بیشترین میزان دما و کمترین رطوبت نسبی بوده است. میـزان<sup>2</sup>R تعدیل یافته به دست آمده از مدل خطی بین دما و رطوبت نسبی با روابط متقابل بین سه متغیر (جهت، فاصله و فضاهای سـب ز) نیـز بـه ترتیب برابر با 975/0 و 9274/0 بوده است. نتایج به دست آمده نشان دادند که فضاهای سبز می توانند اثر قابل تـوجهی بـر دمـا و رطوبـ ت نسبی محیط پیرامونی و همچنین اقلیم شهری داشته باشند. بنابراین، می توان فضاهای سبز را در محیط شـهری بـه عنـوان جزیـره خنکـی <sup> </sup>معرفی نمود. نتایج حاصل علاوه بر بیان آثار فضای سبز به شکل کمی، بر افزایش سطح پوشـش گیـاهی در محـیط شـهری خواهـد تاکیـدمی کنند
فضاهای سبز شهری,دما و رطوبت نسبی,اقلیم شهری,جزیره خنکی
https://www.iraneiap.ir/article_12822.html
https://www.iraneiap.ir/article_12822_926eae5d071323b08b49a30cc925f778.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
ارزیابی آثار محیط زیستی طرح جنگل داری با استفاده از مدل تخریب (مطالعه موردی: بخش پاتم جنگل خیرود)
63
72
FA
مریم
اقنوم
دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل داری، گروه جنگل داری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
جهانگیر
فقهی*
دانشیار گروه جنگل داری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
مجید
مخدوم
استاد گروه جنگل داری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
mmakhdom@gmail.com
بهمن
جباریان امیری
استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
جنگل ها از جمله منابع طبیعی تجدید شونده محسوب می شوند که به دلیل برخورداری از ارزش های فراوان محیط زیستی جایگاه ویژه ای دارند. با توجه به اهمیت جنگل ها به عنوان یکی از عمده ترین منابع توسعه در کشور، اقدام های متعددی در راستای اجرای طرح های جنگل داری در ایران صورت می گیرد. بررسی سوابق موضوعی این طرح ها نشان می دهد که در برنامه ریزی های گذشته، بسیاری از آن ها بدون توجه به ملاحظات محیط زیستی طراحی و بهره برداری شده اند. بنابراین، به دلیل ماهیت چند منظوره جنگل ها، نیاز است که ارزیابی آثار محیط زیستی در ارتباط با طرح های جنگل داری حتما اجرا شود. هدف از تحقیق حاضر نیز ارزیابی و سنجش میزان تخریب ناشی از فعالیت هایی است که از گذشته تا به امروز در بخش پاتم جنگل خیرود حادث شده است. بدین منظور، از مدل تخریب و مدل فازی تخریب که یکی از روش های ارزیابی آثار محیط زیستی و یکی از ابزارهای مهم در جهت کمی سازی تخریب محیط زیست محسوب می شود، استفاده شده است. نتایج حاصل از اجرای این مدل در بخش پاتم نشان داد که 100 درصد منطقه مطالعاتی نیازمند بازسازی است.
طرح جنگل داری,ارزیابی آثار محیط زیستی,مدل تخریب,جنگل خیرود,بازسازی
https://www.iraneiap.ir/article_12823.html
https://www.iraneiap.ir/article_12823_efe6ead0b3f07b422c401da0ab21b922.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
بررسی اولویت های شهروندان در بهسازی پارک ها و فضاهای سبز شهری در بیرجند
73
82
FA
سید محمدرضا
خلیل نژاد
دانشجوی دکتری برنامه ریزی منظر، دانشگاه فنی کایزرسلاترن، آلمان گروه علوم باغبانی و مهندسی فضای سبز، دانشگاه فردوسی مشهد
پارک ها و فضاهای سبز شهری همچون سایر فضاهای شهری، دچار فرسایش شده و نیازمند مرمت می باشند تا خدمات محیط زیستی و اجتماعی آن ها تدوام یابد. در بهسازی فضاهای سبز شهری بایستی اولویت های شهروندان مطالعه شود. هدف این تحقیق، شناخت اولویت های شهروندان در خصوص بهسازی پارک ها و فضاهای سبز عمومی شهر بیرجند (مرکز استان خراسان جنوبی) است. روش انجام تحقیق به صورت اسنادی- تحلیلی و پیمایشی است که بخش اعظم اطلاعات از طریق توزیع پرسشنامه بین ساکنان نواحی چهارگانه شهر بیرجند اخذ شده و تحلیل نهایی بر روی آن صورت گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که اولویت های شهروندان مختلف با توجه به متغیرهای جمعیت شناختی و ویژگی های اقتصادی- اجتماعی آنان در برخی زمینه ها کاملا متفاوت بوده و هر قشر نیازهای خاص خویش را دارد. اما، در یک نگاه کلی و بر اساس نظر شهروندان، گونه های گیاهی پارک ها و فضاهای سبز شهر بیرجند، نیاز به تنوع بخشی داشته و این امر باید استفاده از همه انواع گیاهان (پهن برگان، سوزنی برگان و گیاهان پوششی و فصلی) تحقق یابد. بیشتر مردم بهبود سرویس های بهداشتی، آبخوری ها و وسایل بازی کودکان را در اولویت می دانند. همچنین، توجه به نیازهای جوانان و دانشجویان در بهسازی پارک ها ،بیشترین اولویت را، و پیاده روهای سنگی، بیشترین طرفدار را داشته است.
اولویت های شهروندان,بهسازی پارک ها,فضاهای سبز شهری,بیرجند
https://www.iraneiap.ir/article_12825.html
https://www.iraneiap.ir/article_12825_e4e7c91dc7dd6e062cdc3bb4f450fab9.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
ارایه مدلی جهت انتخاب تامین کننده سبز با رویکرد تصمیم گیری چندمعیاره (مطالعه ی موردی: شرکت های منتخب کاشی و سرامیک استان یزد)
83
96
FA
سید حبیب اله
میرغفوری
دانشیار و عضو هیئت علمی گروه مدیریت صنعتی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری، دانشگاه یزد
زهرا
صادقی آرانی*
دانشجوی دکتری مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران
فاطمه
عزیزی
دانشجوی دکتری مدیریت گردشگری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی
امروزه، مدیریت محیطی برای شرکت ها با تاکید بر حفاظت از محیط زیست به یکی از مهم ترین مسایل مشتریان، سهامداران، دولت ها، کارکنان و رقبا تبدیل شده و فشارهای جهانی سازمان ها را ملزم به تولید محصولات و خدمات سازگار با محیط زیست می کند. این چالش منجر به ایجاد مفهوم جدیدی به نام مدیریت زنجیره ی تامین سبز در حوزه کسب و کار شده که ترکیبی از تفکر محیطی و زنجیره ی تامین است. مطرح شدن استان یزد به عنوان قطب صنعت کاشی و سرامیک ایران از یک سو و آلایندگی بالای این صنعت از سوی دیگر، مسوولان را به رعایت قوانین محیط زیست و تولید کالاهای سازگار با محیط ملزم می سازد. به این منظور، انتخاب شرکت هایی که در زنجیره ی تامین کاشی و سرامیک حافظ محیط زیست باشند، می تواند به عنوان یک مزیت رقابتی برای سازمان به شمار رود. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف رتبه بندی شرکت های منتخب کاشی و سرامیک استان یزد از لحاظ میزان سبزبودن انجام گرفته است. تحقیق حاضر، با بررسی وسیعی از معیارهای زنجیره ی تامین سبز، یک چارچوب جامع برای بررسی میزان سبزبودن زنجیره ی تامین ارایه داده که در این بررسی، علاوه بر معیارهای مالی و مشهود، به معیارهای کیفی و نامشهود نیز اشاره شده است. به این منظور، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده که میزان سبز بودن زنجیره ی تامین را در شش معیار کلی شامل تامین و خرید سبز، طراحی سبز، تولید سبز، حمل و نقل سبز، بسته بندی سبز و هزینه های تولید سبز ارزیابی می کند. در نهایت، برای رتبه بندی این شرکت ها از دو تکنیک تصمیم گیری چند معیاره پرومته و میانگین گیری وزنی مرتب شده استفاده شده است.
زنجیره ی تامین سبز,عملکرد محیطی,میانگین گیری وزنی مرتب شده (OWA),پرومته,شرکت های کاشی و سرامیک استان یزد
https://www.iraneiap.ir/article_12826.html
https://www.iraneiap.ir/article_12826_677dde84f36239e239b14280b35cd0af.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
بررسی قابلیت و کاربرد خدمات اکوسیستمی به عنوان شاخص های اکولوژیکی در مدل DPSIR (مطالعه نمونه: تالاب چغاخور)
109
120
FA
فاطمه
جهانی شکیب*
دانشجوی دکترای رشته آمایش محیط زیست ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
بهرام
ملک محمدی
استادیار گروه برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشکده محیط زیست ، دانشگاه تهران
لعبت
زبردست
استادیار گروه برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشکده محیط زیست ، دانشگاه تهران
lzebardast@ut.ac.ir
فاطمه
عادلی
دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی، مدیریت و آموزش محیط زیست، دانشگاه تهران
مفهوم خدمات اکوسیستمی، جاذبه ی بالا و رو به رشدی را برای دانشمندان محیط زیستی، مدیران و تصمیم گیران به وجود آورده است. به تازگی، رشد اطلاعات کاربردی خدمات اکوسیستمی به دلیل انتقال مفهوم پویایی سیستم ها، به وفور مشاهده می شود. در واقع، روند توالی نگرش به ارزیابی سرزمین نیز گرایش به استفاده از این مفهوم بین رشته ای دارد که مبانی علمی اکولوژیک مدیریت را با اقتصاد و سیاست گذاری نزد متولیان نزدیک کرده است. اکوسیستم های تالابی با خدماتی مانند: استفاده های تفریحی، تنظیم آب وهوا، پرورش ماهی و ذخیره آب، به جوامع انسانی فواید فراوانی می رسانند. سلامت این اکوسیستم های ارزشمند به شدت با فشارهای محیط زیستی ناشی از فعالیت های انسانی، مورد تهدید قرار گرفته است. به ویژه، در کشورهای در حال توسعه که حفاظت از اکوسیستم های تالابی برای شهروندان و سیاست گذاران به طور گسترده، مهم شناخته نشده است. هدف از این تحقیق، بررسی قابلیت و به کارگیری خدمات اکوسیستمی در مدل تجزیه وتحلیلی نیرومحرکه، فشار، وضعیت، اثر و پاسخ به عنوان شاخص های اکولوژیکی است. به منظور مطالعات ارزیابی وضعیت محیط زیست با توجه به توانایی این مدل در مقیاس های مختلف، محیط زیست تالاب چغاخور در مقیاس کلان بررسی شده است. نتایج نشان داد که نیرومحرکه های شناسایی شده در محدوده مطالعه (توسعه کشاورزی، فعالیت های معدنی، رشد سکونت گاه ها و گردشگری، رشد جمعیت با اثر تجمعی و بیش از همه افزایش نیاز آبی در عین خشک سالی)، بر محیط زیست فشارهایی وارد کرده که از طریق تغییرات و نوسانات ساختاری بر تالاب پدیدار شده است. به دنبال این امر عملکردهای طبیعی که به ساختار وابسته هستند، دچار تغییرات و درنهایت سبب کاهش یا از دست دادن خدمات اکوسیستمی محیط زیست تالاب و سرزمین محل استقرار آن همچون تولیدی، تنظیمی، پشتیبانی و فرهنگی می شوند. بنابراین، در این تحقیق نشان داده شد که خدمات اکوسیستمی تالاب به عنوان شاخص هایی که به طور مستقیم ناشی از عملکرد و ساختار هستند، از این طریق ملموس تر و جامع تر قابل درک می باشند.
خدمات اکوسیستمی,مدل نیرومحرکه,فشار,وضعیت,اثر و پاسخ,شاخص اکولوژیکی,تالاب چغاخور
https://www.iraneiap.ir/article_12831.html
https://www.iraneiap.ir/article_12831_afcef194760816cc1b1b96822df7aee0.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
مدلسازی خطر آتش سوزی با استفاده از آنالیز تصمیم گیری چند معیاره بر مبنای شاخص های ماهواره ای
121
134
FA
یونس
جعفری گلدرق
کارشناسی ارشد سنجش از دور دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
علی
محمدزاده*
استادیار دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
علی
سرکارگر اردکانی
استادیار دانشگاه امام حسین(ع)
آتش سوزی پدیده ای است که خسارت های زیادی بر منابع طبیعی و جنگلها وارد می کند. برای پیشگیری از این پدیده و کاهش خسارت های احتمالی ناشی از آن باید با استفاده از پارامترهای مؤثر، مناطق با پتانسیل بالای آتش سوزی قبل از وقوع شناسایی شود. در این تحقیق، با استفاده از آنالیز تصمیم گیری چند معیاره، مدل سازی خطر آتش سوزی بر مبنای داده های ماهواره ای برای استان گلستان انجام شده است. پارامترهای استاتیک و دینامیک ابتدا به کلاسهای مختلف تقسیم و با استفاده از دانش کارشناسی و داده ای وزن کلاس ها تعیین شد. سپس، با استفاده از وزنهای حاصل نقشه شاخص برای هر پارامتر تهیه شد و از طریق ترکیب این شاخص ها با وزن های حاصل از روش AHP، نقشه خطر استاتیک و دینامیک به دست آمد. از ترکیب این دو نقشه، مناطق با پتانسیل بالای آتشسوزی مورد شناسایی قرار گرفت. برای ارزیابی مدل ایجاد شده از ماههای مختلف استفاده شد. بر اساس نتایج بهدست آمده مدل پیشنهادی برای تیر ماه 1384، 88/27 درصد از منطقه مورد مطالعه را بهعنوان پرخطر شناسایی کرد که 8/91 درصد از آتشسوزی ها در این مناطق اتفاق افتاده بود. برای مهر ماه 1384، مدل ایجاد شده 5/17 درصد و برای تیر ماه 1383 نیز 6/30 درصد از منطقه را به عنوان مناطق پرخطر شناسایی کرد که به ترتیب 7/66 و 44/89 درصد از آتشسوزی ها در این مناطق روی داده است. همچنین، معیار دقت با به کارگیری روش AHP در نقشه خطر استاتیک از 14/2 به 43/2 افزایش یافته است که بیان گر نقش روش AHP در افزایش دقت می باشد. بر اساس نتایج به دست آمده روش آنالیز تصمیم گیری چندمعیاره و همچنین دادههای ماهواره ای، پتانسیل بالایی در شناسایی نواحی با پتانسیل بالای آتشسوزی دارند.
آتش سوزی,آنالیز تصمیم گیری چند معیاره,AHP,سنجش از دور
https://www.iraneiap.ir/article_12832.html
https://www.iraneiap.ir/article_12832_03728829ce8f18c24a304820f627da47.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
شناسایی پتانسیلهای زمینگرمایی با استفاده از روش سنجش از دور حرارتی در خراسان جنوبی
135
144
FA
سید سعیدرضا
احمدیزاده
دانشیار گروه مهندسی محیطزیست، دانشکده منابعطبیعی و محیطزیست، دانشگاه بیرجند
فاطمه
آراسته*
دانشجوی کارشناسی ارشد ارزیابی و آمایش سرزمین، دانشکده منابعطبیعی و محیطزیست، دانشگاه بیرجند
غلام عباس
فنائی خیرآباد
استادیار گروه مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی بیرجند
علی
اشرفی
کارشناس ارشد GIS و سنجش از دور، عضو هیئت علمی گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند
سنجش از دور حرارتی، بهعنوان شاخهای از علم سنجش از دور نقش مهمی در مطالعات محیطزیست ایفا میکند. سنجش از دور حرارتی یکی از روشهای نوین و کمهزینه در مقابل پیمایشهای زمینی، آن هم در مناطق دورافتاده است که در کوتاهترین زمان اطلاعات ارزشمندی از منطقهی مورد مطالعه در اختیار محققان و پژوهشگران قرار میدهد. تهیهی نقشهی دمای سطح زمین برای شناسایی مناطق مستعد زمینگرمایی با بهکارگیری باند مادونقرمز حرارتی امکانپذیر است که زمینه را برای مطالعات اکتشافی بیشتر فراهم میآورد. در این تحقیق، با استفاده از تصاویر ماهوارهی لندست٧، سنجندهی ETM+، نقشهی ناهنجاریهای دمای سطح زمین تهیه و شش منطقهی مستعد زمینگرمایی در استان شناسایی شد. این مناطق که از دمایی بین ٢ تا ٥ درجهی سانتیگراد بالاتر از میانگین برخوردار هستند عبارتند از: شمال شهرستان فردوس، جنوب روستای نایبند، جنوب روستای گزیک، 18 کیلومتری خضری دشتبیاض، جنوب نهبندان و جنوبغربی درح میباشند. همچنین، این مناطق در ارتباط بسیار نزدیک با سایر شواهد حضور این انرژی بهخصوص گسلها و چشمههای آب گرم هستند. این امر، نشاندهندهی نقش بارز گسلها بهعنوان یک مسیر حرارتی برای انتقال گرما از بخشهای داخلی به سطح زمین و چشمههای آب گرم بهعنوان مهمترین جلوههای سطحی وجود این انرژی است. نتایج تحقیق حاضر نشان میدهد: استان خراسان جنوبی به دلیل قرارگیری در موقعیت خاص زمینشناسی و جغرافیایی، از سطح مناسب و مستعدی برای تولید انرژی زمینگرمایی برخوردار است که با مدیریت صحیح و امکان توجه برنامهریزان، قابلیت استفادهی مستقیم و کاربردهای صنعتی این انرژی پاک و سازگار با محیطزیست در منطقه فراهم میباشد.
سنجش از دور حرارتی,انرژی زمینگرمایی,باند مادون قرمز حرارتی,نقشهی دمای سطح زمین
https://www.iraneiap.ir/article_12833.html
https://www.iraneiap.ir/article_12833_ef2d54eac683885336747edab3546c99.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
بررسی آثار محیط زیستی واحد تولید اتوبوس شرکت ایران خودرو دیزل LINMAP و Entropy به روش تلفیقی
145
156
FA
سیدعلی
جوزی*
دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
صدف
عطایی
کارشناس ارشد محیط زیست، ارزیابی و آمایش سرزمین، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
هدف از انجام این تحقیق شناسایی، طبقه بندی و بررسی آثار محیط زیستی واحد تولید اتوبوس شرکت ایران خودرو دیزل به روش تلفیقی Entropy و LINMAP می باشد. واحد تولید اتوبوس یکی از چهار سالن تولیدی خودروهای کار و بزرگ ترین واحد تولید اتوبوس در خاورمیانه می باشد. این واحد، واقع در شرکت ایران خودرو دیزل در شهرستان چهاردانگه است. در این تحقیق، سیاهه ای از فعالیت های اثرگذار بر محیط زیست تهیه شد و در قالب پرسشنامه در اختیار کارشناسان شرکت و محیط زیست قرار گرفت. در نتیجه، قسمت ها و فعالیت های تاثیرگذار بر هر آلاینده شناسایی شد. نتایج حاصل از پرسشنامه ها به وسیله روش Entropy مورد تجزیه و تحلیل و اولویت بندی قرار گرفت که بر اساس آن قسمت اهن شویی با وزن 318/0 در اولویت اول اثرگذار بر آلاینده های آب، (اسکلت بندی و مونتاژ شاسی)، (محفظه PVC و عایق کاری) با وزن 345/0 در اولویت اول تاثیرگذار بر آلاینده های هوا، محفظه PVC و عایق کاری با وزن 525/0 در رتبه ی اول مهم ترین بخش انتشار ذرات معلق و بخش رول تست با وزن 315/0 در اولویت اول آلاینده صوت قرار گرفت. اولویت بندی بین سه محیط تحت تاثیر سالن توسط روش LINMAP صورت گرفت که بر اساس آن، محیط فیزیکی و شیمیایی با وزن 6/. در اولویت اول و پس از آن محیط بیولوژیک با وزن 38/0 در رتبه ی دوم و محیط اجتماعی، اقتصادی فرهنگی با وزن 1/0 در رتبه ی آخر قرار گرفت. در انتها، مهم ترین اقدام های اصلاحی در زمینه ی هر فعالیت جهت کاهش آثار محیط زیستی بر اساس نتایج اولویت بندی پیشنهاد شد.
اثرات محیط زیستی,آلایندههای محیط زیست,واحد تولید اتوبوس,روش LINMAP,Entropy
https://www.iraneiap.ir/article_12834.html
https://www.iraneiap.ir/article_12834_2ffb806ff8b9cb1c6f579766d00f1de5.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
ارزیابی فن آوری های بهینه سازی تولید، تبدیل و مصرف انرژی با ملاحظات محیط زیستی
157
170
FA
محمدحسن
پنجه شاهی
استاد، دانشگاه تهران، پردیس دانشکده های فنی، دانشکده مهندسی شیمی
محمد
سلطانیه
استاد، دانشگاه صنعتی شریف، دانشکده مهندسی شیمی و نفت
نسیم
طاهونی
استادیار، دانشگاه تهران، پردیس دانشکده های فنی، دانشکده مهندسی شیمی
مصرف انرژی به طور مستقیم سبب افزایش آلاینده های محیط زیستی می شود که علاوه بر گرمایش زمین و آثار گلخانه ای، هزینه های اجتماعی فراوانی را به دولت ها و جوامع تحمیل می نماید. بنابراین، تمامی کشورهای صنعتی در برنامه های توسعه ای خود، حفاظت از محیط زیست را در کنار بهبود کارایی انرژی و بهره وری اقتصادی به عنوان ضلع سوم توسعه پایدار عنوان نموده و این موضوع را به خصوص پس از عقد پیمان کیوتو به شکلی مدون در چارچوب برنامه های مصرف انرژی خود تعریف کرده اند. بالابودن شدت انرژی و پتانسیل های بالای صرفه جویی انرژی در بخش های مختلف تولید و مصرف انرژی در کشور از یک سو و تعاملات، تسهیلات و اجبارهای داخلی و بین المللی از سوی دیگر، شرایطی را ایجاد نموده است که باید با ساماندهی مناسب و تدوین برنامه ای جامع، بیشترین منافع را برای کشور به دست آورد تا علاوه بر نفع اقتصادی و اجتماعی، حرکت جامعه در مسیر توسعه پایدار تضمین شود. جهت مدیریت عرضه و تقاضای انرژی در کشور، بازده پایین فناوری های تولید و تبدیل حامل های انرژی و فرهنگ غیرصحیح مصرف انرژی باید اصلاح شود. در مقاله حاضر، ابتدا مروری بر وضعیت تولید، تبدیل و مصرف انرژی و انتشار گازهای آلاینده در کشور انجام می شود. سپس، فناوری های انرژی در بخش تولید، تبدیل و مصرف انرژی بررسی شده و نیازهای انتقال فناوری در بخش انرژی کشور اولویت بندی می شوند.
فناوری های انرژی,انتقال فن آوری,محیط زیست,اولویت بندی نیازهای فن آوری
https://www.iraneiap.ir/article_12835.html
https://www.iraneiap.ir/article_12835_a91eba2a4839ffdd5815d4d7d1e493f2.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
مروری تحلیلی بر چگونگی اندازه گیری پیوستگی اکولوژیکی به منظور حفاظت از تنوع زیستی در شهرها
195
210
FA
فاطمه
پودات
استادیار، گروه معماری، دانشکده مهندسی ،دانشگاه شهید چمران اهواز
شهین دخت
برق جلوه
دانشیار، گروه برنامه ریزی و طراحی محیط زیست، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی
سید حامد
میرکریمی
استادیار، گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
بر اثر رشد و توسعه در مناطق شهری، ساختار زیستگاههای بسیاری از جانوران تغییر کرده و زیستگاهها تکه تکه و مجزا شدهاند. پیوستگی بین زیستگاههای شهری برای بقای بسیاری از جانوران حیاتی و در حرکت گونههای جانوری از مکانی به مکان دیگر موثر است. حرکت جانوران در سطح شهر سبب جابهجایی ژنها و در نتیجه بهبود تنوع زیستی و حمایت از جمعیتهای جانوری بزرگتر در مقیاس کلان میشود. تاکنون، روشهای متعددی جهت ارزشیابی پیوستگی تدوین شده است. با وجود این، انتخاب مناسبترین روش برای کاربرد در سیمای سرزمین شهری هنوز بهعنوان یک مساله باقی است. هدف از این تحقیق، ارایه روشی اصلح جهت ارزشیابی پیوستگی در منطقه شهری به منظور حمایت از تنوع زیستی جانوران است. به همین منظور، ابتدا ماهیت و چیستی پیوستگی بررسی شده و تعریفی مشخص از پیوستگی ارایه خواهد شد. سپس، با مرور بررسی های مرتبط، معیارهای لازم جهت ارزشیابی پیوستگی مشخص خواهد شد. همچنین، روشهایی که تاکنون جهت ارزشیابی پیوستگی به کار برده شده است، مرور و دسته بندی میشود. با سنجش روشهای مرورشده با معیارهای لازم، قابلیتهای روشهای مختلف به بحث گذاشته میشود و روش اصلح انتخاب میشود. به عنوان نتیجه این مطالعه، کاربرد توامان تئوری گرف و مدلسازی حداقل هزینه، در نظر گرفتن ویژگیهای حرکتی جانوران مختلف در مطالعه پیوستگی را ممکن میسازد و بیشتر معیارهای لازم برای بررسی پیوستگی را برآورده می سازد. این چارچوب، به عنوان الگویی جهت ارزشیابی پیوستگی اکولوژیکی و شناخت اولویتهای حفاظت و مرمت پیوستگی در منطقه شهری پیشنهاد میشود.
پیوستگی اکولوژیکی,شبکه زیستگاهی,تئوری گرف,مدلسازی با حداقل هزینه,سیمای سرزمین شهری,حفاظت تنوع زیستی
https://www.iraneiap.ir/article_12836.html
https://www.iraneiap.ir/article_12836_cd043c0f38371fa63363e772ae28d40b.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
شناسایی گوشت خواران بزرگ جثه بر اساس پلی مورفیسم طول ناحیه کنترل DNA میتوکندری در ایران
211
217
FA
وحید
زمانی
دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حمیدرضا
رضایی*
استادیار گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیطزیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
سید محمود
عقیلی
دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مرضیه
اسدی آقبلاغی
دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی محیطزیست، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
علی
شعبانی
دانشیار گروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
نوید
زمانی
دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی محیطزیست، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
مطالعه روی گوشت خواران به دلیل جمعیت محدودشان و ویژگی های رفتاری خاص این گونه ها بیشتر به صورت غیرمستقیم و به کمک نمایه ها صورت می گیرد که همواره با اشتباهاتی نیز همراه است. با توجه به کاهش شدید گوشت خواران در اکثر زیستگاه های طبیعی در سطح کشور، شناسایی دقیق این گونه ها جهت اجرای برنامه های حفاظتی ضروری است. استفاده از ژنوم میتوکندری به دلیل نرخ جهش پذیری بالا، یک روش استاندارد جهت شناسایی پستانداران می باشد. در این مطالعه 14 گونه گوشت خوار (هفت گونه گربه سان، پنج گونه سگ سان، یک گونه کفتار و یک گونه خرس) بر اساس پلی مورفیسم طول ناحیه کنترل میتوکندری و با استفاده از آغازگر های عمومی مورد بررسی قرار گرفتند که در نهایت، 13 گونه شناسایی شد. روش به کار گرفته شده در این پژوهش، روشی به نسبت تکرار پذیر، سریع و کم هزینه است که می تواند جهت شناسایی دقیق گونه ها و گونه های گوشت خوار حضور و عدم حضور این گونه های نادر در زیستگاه و نیز گونه های مشکوکی که از متخلفان و یا سایر موارد به دست می آیند، مورد استفاده قرار گیرد.
گوشت خواران,پلی مورفیسم,ژن ناحیه کنترل,دی ان ای میتوکندری,آغازگر عمومی
https://www.iraneiap.ir/article_12837.html
https://www.iraneiap.ir/article_12837_1b4690bd2ae95f953fbe7b9a09abdd9c.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
برآورد میزان تمایل به پرداخت مصرف کنندگان به منظور بهره مندی از محصولات ارگانیک: کاربرد روش دو مرحله ای هکمن (نمونه پژوهشی: خیار ارگانیک استان مازندران)
97
108
FA
سید حسین
پورمظفر
دانشجوی کارشناسی اقتصاد کشاورزی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری
قاسم
لیانی
دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز
سعید
شهابی آهنگرکلایی
دانشجوی کارشناسی اقتصاد کشاورزی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری
حامد
رفیعی
استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران
hamedrafiee@ut.ac.ir
با توجه به اهمیت و رونق بازارهای جهانی محصولات ارگانیک، توجه به کشت و توسعه ی بازارهای این محصولات از اهمیت خاصی برخوردار است. در این مطالعه که به صورت موردی بر روی بازار محصول خیار ارگانیک انجام شده است، تعداد 308 پرسشنامه از ساکنان شهرستان های استان مازندران و بصورت نمونه گیری تصادفی در سال 1390 جمع آوری شد. به منظور دست یابی به نتایج مورد نظر در این مطالعه از الگوی توبیت و روش دو مرحله ای هکمن استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که مصرف کنندگان طبقات مختلف تمایل به پرداختی، حدود 5/2276 ریال بیشتر از خیار غیرارگانیک داشته اند. آثار هر یک از متغیرهای جنسیت، سن، درآمد خانوار، میزان مصرف ماهانه خیار، آشنایی با محصولات ارگانیک بر میزان تمایل پرداخت افراد تأثیر معنی داری داشته اند، به گونه ای که غیر از متغیرهای جنسیت که رابطه منفی با تمایل به پرداخت بیشتر برای محصولات ارگانیک دارد، سایر متغیرها با احتمال پذیرش مبلغ پیشنهادی رابطه مثبت دارند. به منظور توسعه بازار محصولات ارگانیک توصیه می شود که تفکیک بازار در این نوع محصولات صورت گرفته و بازار این محصولات به طور جداگانه برای استفاده مصرف کنندگان محصولات ارگانیک در نظر گرفته شود. همچنین، با توجه به میزان اثر هر یک از متغیرهای مورد بررسی و با توجه به این که تولیدکنندگان این محصولات، روستانشینان می باشند؛ بهبود توزیع درآمد و سیاست های ترویجی و آموزشی در افزایش مصرف و تمایل پرداخت افراد و در نهایت بهبود رفاه روستانشینان مؤثر خواهد بود.
ارگانیک,محیط زیست,تمایل به پرداخت,مدل توبیت,روش دو مرحله ای هکمن
https://www.iraneiap.ir/article_12895.html
https://www.iraneiap.ir/article_12895_78d551971b72bec704301b64f3543e04.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
معرفی موارد استفاده و مقایسه شبکه های جمع آوری فاضلاب متعارف و نامتعارف در جوامع کوچک
171
182
FA
راضیه
خان سفید*
کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست، گرایش آب و فاضلاب، گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
احمد
ابریشم چی
استاد، دکترای منابع آب، گروه مهندسی عمران، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف
یکی از مهم ترین مسایل در حوزه مدیریت شهری، جمع آوری و انتقال فاضلاب به خارج از محدوده شهرها و روستاهاست. با توجه به تخصیص70-90 درصد از کل هزینه های یک طرح فاضلاب به شبکه جمع آوری و انتقال، شناخت و بررسی موارد استفاده از انواع مختلف شبکه های جمع آوری فاضلاب نامتعارف به علت هزینه کمتر این شبکه ها نسبت به شبکه های جمع آوری فاضلاب متعارف، در سطح کشور الزامی است. شبکه های جمع آوری فاضلاب نامتعارف در جوامع کوچک شهری و روستایی عبارت از : شبکه جمع آوری فاضلاب تحت فشار (PSS)، شبکه جمع آوری فاضلاب تحت خلا (VSS)، شبکه جمع آوری فاضلاب ثقلی با قطر کوچک (SDGS) و شبکه جمع آوری فاضلاب ساده شده (SS) می باشد که با توجه به شرایط خاص یک منطقه همچون شرایط اجتماعی، اقتصادی، اقلیمی، فنی و سایر موارد تأثیرگذار، یکی از انواع مختلف آن ها انتخاب شده، طراحی و احداث می شود. در این تحقیق، ابتدا اطلاعات از طریق مطالعه کتب و استانداردهای داخلی و خارجی در زمینه شبکه های فاضلاب گردآوری شده و سپس به بررسی انواع مختلف شبکه های جمع آوری فاضلاب، موارد استفاده و مقایسه آن ها جهت انتخاب بهینه یک شبکه جمع آوری فاضلاب با تاکید بر هزینه های اجرایی و بهره بردای- نگهداری کمتر، پرداخته شده است.
شبکه جمع آوری فاضلاب,شبکه جمع آوری فاضلاب متعارف و نامتعارف,سیستم تحت فشار (PSS),سیستم تحت خلا (VSS),سیستم ثقلی با قطر کوچک (SDGS) و سیستم ساده شده (SS)
https://www.iraneiap.ir/article_12896.html
https://www.iraneiap.ir/article_12896_00cd55cc3c7ddcea93db190332c327ce.pdf
انجمن ارزیابی محیط زیست ایران
پژوهش های محیط زیست
2008-9597
2008-9590
5
10
2015
01
01
بررسی اثر تمایلات اخلاق گرایانه افراد در میزان تمایل به پرداخت آنان به منظور بهره مندی از طبیعت (مطالعه موردی: پارک جنگلی شهید زارع ساری)
183
194
FA
قاسم
لیانی*
دانشجویان کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز
سجاد
محمودی
دانشجویان کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز
حامد
رفیعی
استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران
hamedrafiee@ut.ac.ir
فرض اساسی در الگوهای نئوکلاسیک آن است که افراد به گزین برای کالاهای بازاری و غیر بازاری (مانند: تفریحات) دارند. اما، برخی از افراد نگرش های وظیفه گرایانه نسبت به حفاظت از محیط زیست دارند. برای این افراد افزایش در کیفیت محیط زیست منجر به افزایش تقاضا در تفریحات می شود. در این مطالعه، تمایلات اخلاق گرایانه در افراد به کمک الگوهای کیفی لوجیت برای پارک جنگلی شهید زارع ارزش گذاری می شود. برای این منظور، تعداد 190 پرسشنامه به روش نمونه گیری تصادفی از گردشگران این منطقه جمع آوری شد. نتایج نشان داد که جهت استفاده تفرجی بازدید کنندگان، اثر عوامل مختلفی نظیر جنسیت، سرپرست خانوار بودن ،آشنایی با منطقه و اخلاق گرایی مثبت و معنی دار و متغیر های پیشنهاد، تعداد افراد خانواده، سن، فاصله، هزینه هر بازدید خانوادگی تأثیر منفی و معنی دار بر تمایل به پرداخت بازدید کنندگان داشته است. نتایج این مطالعه بیان گر آن است که اخلاق گرایی به افزایش درک از ارزش محیط زیست خواهد انجامید.
براساس نتایج این مطالعه، تمایل به پرداخت افرادی که تمایلات وظیفه گرایانه نسبت به محیط زیست دارند ،6/4692 ریال در هر بازدید برآورد شده است و برای افرادی که دارای تمایلات پیامدگرایانه هستند، 8/3890 ریال در هر بازدید می باشد. همچنین، مقادیر پرداختی سالانه برای استفاده تفرجی از پارک جنگلی شهید زارع برای هر فرد اخلاق گرا 63/74012 ریال و برای هر فرد پیامدگرا 68/39126 ریال محاسبه شده است. پیشنهاد می شود که بین افراد جامعه اخلاق گرایی به عنوان الگویی برای سایرین در نظر گرفته شده و ویژگی های اخلاقی در جامعه بیش از پیش ترویج و تبلیغ شود.
تمایل به پرداخت,اخلاق گرا,پیامد گرا,ارزش گذاری مشروط,پارک جنگلی شهید زارع
https://www.iraneiap.ir/article_12897.html
https://www.iraneiap.ir/article_12897_462d26f8072871e34d34e7aac6a5c63c.pdf